Verkiezingsprogramma waterschap BBB Hollands Noorderkwartier (HHNK)

De BBB hanteert in al haar geledingen de zelfde kernwaarden. Deze zijn:

• Noaberschap
  We geven om elkaar en werken respectvol samen.
  Er voor elkaar zijn is vanzelfsprekend.
• Gulden Regel
  Behandel de ander zoals je zelf behandeld wilt worden.
  Wat u niet wil wat u geschiedt, doe dat een ander niet.
  Wees betrouwbaar, eerlijk, oprecht en respectvol.
  Iedereen is gelijk. Transparant, helder en open.
• Authentiek
  Blijf jezelf, doe gewoon, wees positief (het glas is halfvol). Humorvol.
  Geen arrogantie, geen spatjes.
• Professioneel
  Kijk vooruit, naar de lange(re) termijn. Goede stijl & houding.
  Stel het algemeen belang boven het persoonlijk belang.

Het waterschap dient zich te richten op de kerntaken die in de waterwet staan:

*De zorg voor het watersysteem 

*De zorg voor het zuiveren van rioolwater 

*De zorg voor het voorkomen van schade aan waterstaatswerken

Bij de keuze voor andere taken, dienen deze een verband te hebben met de waterwet taken. De werkzaamheden dienen te gebeuren tegen maatschappelijk zo laag mogelijke kosten, met een belasting die recht doet aan de gebruikers, met respect voor alle ingezetenen en een duurzame inzet van mensen en middelen. Waarbij praktische oplossingen voorop staan en bij uitbreiding van taken ook nee een antwoord kan zijn.

Al eeuwen kennen wij de waterschappen. Vaak opgericht door boeren die hun omgeving veiliger wilden maken en landerijen (vanuit hun gebiedskennis en ervaring) wilden beschermen tegen water. Wij vinden dat geborgde zetels van agrariërs een plek moeten blijven hebben in het algemeen bestuur. Dit om inhoudelijke kennis en verstand van zaken in het bestuur te houden. Ook terrein beherende organisaties , bedrijven en agrariërs moeten geborgde zetels behouden.

De rijksoverheid bedenkt nieuwe taken voor het waterschap waarvoor geen geld beschikbaar komt, dat betekent dat de waterschappen ook bereid moeten zijn om nee te zeggen tegen nieuwe functies die zonder geld bij hen neergezet worden.

Gezonde hoogwaterbescherming:

Het verbeteren en versterken van dijken bij zee, langs rivieren, kanalen en andere waterwegen en het versterken daarvan is nodig om ons (en onze dijken) te beschermen tegen hoogwater en toekomstige zeespiegelstijging en bodemdaling. Dat betekent dat goed in de gaten moeten gehouden worden hoe, en hoe snel bodemdaling ontstaat maar het betekent ook dat de stijging van de zeespiegel, een noodzakelijke versterking van dijken en andere waterkeringen goed gemonitord moet worden.

Ondernemers die bij die waterkeringen en op de stranden hun bedrijf uitoefenen moeten dat kunnen blijven doen. Belangrijk is ook dat waterschappen bij ruimtelijke ontwikkeling (wonen, bedrijfsterreinen enz.) mee gaan praten vanuit de sturende rol van het water. Niet alles kan meer overal!

Het versterken en aanleggen van dijken en kades vindt plaats op een innovatieve manier, waarbij bewoners mee kunnen spreken over hun omgeving en de inrichting daarvan. Het kan niet zo zijn dat een waterschap opeens besluit dat in jouw achtertuin de dijkversterking komt. Ook mag er ruimte zijn voor bankjes voor het uitzicht, vissteigers en recreatieve elementen. De belastingbetaler mag meegenieten van het werk. Grijs wordt ingeruild voor groen. Burgers en bedrijven worden via informatiecampagnes gestimuleerd om tuinen en bedrijventerreinen te vergroenen zodat er meer water opgenomen wordt in de grond en niet op een overlast gevende manier wegspoelt.

Gezond en voldoende zoet water: gezond water in sloten en kanalen is van groot belang voor de agrarische gebruikers, recreanten, de natuur en het grondwater. Hiermee wordt geborgd dat er gezond voedsel zonder vreemde stoffen verbouwd kan worden, dieren en gewassen gezond blijven, de recreant zonder zorgen kan recreëren en de biodiversiteit op orde is. Hierdoor zijn er voldoende gezonde dieren en planten in het water en kan er op een verantwoorde manier gevist worden door de beroeps- en sportvisser. Gezond water, goede bermen geeft een betere kwaliteit ijs waardoor de schaatsers optimaal kunnen genieten.

Het waterschap zet bermen, dijken, groenstroken en akkerranden in om de insecten- en bijenpopulatie te beschermen. Er wordt gekozen om veel insectenhotels te plaatsen voor het verbeteren van de biodiversiteit. Uiteraard in overleg met de omgeving. Bermen, dijken en groenstroken in beheer van het waterschap worden op een natuurlijke wijze beheerd. Er wordt gemaaid als dat strikt noodzakelijk is voor de veiligheid. Er zal regelmatig bekeken worden of dit beheer de biodiversiteit daadwerkelijk verbeterd.  Agrariërs worden financieel ondersteund voor het aanleggen van bloemrijke akkerranden. Zo wordt de bijenpopulatie beschermd, is bestuiving van gewassen gewaarborgd en wordt de aanwezigheid van natuurlijke gewasbescherming gestimuleerd.

Het waterschap meet samen met de agrariërs en anderen met grote regelmaat de kwaliteit van het water. De Kaderrichtlijn water is een EU regel waar door NL zelf de te lat hoog gelegd is, om voor 2027 nog schoner water te krijgen dan een bergbeekje boven in de Alpen. België en Duitsland hanteren veel minder strenge normen. Water dat uit die landen ons land instroomt wordt daar aan Brussel als goed gerapporteerd en zodra het NL binnenstroomt als slecht gerapporteerd. Riool-overstorten worden gesloten, deze zorgen voor enorme vervuiling van het oppervlaktewater. Het waterschap onderzoekt welke invloed de waterbodem en omgeving heeft op de waterkwaliteit. Daarmee kan gericht gewerkt worden aan de verbetering of kan bewezen worden dat er binnen de natuurlijke omgeving geen verdere verbetering mogelijk is.

Voldoende zoet water: Er dient voldoende zoet water te zijn om te voorzien in de jaarrond behoefte van de agrariër, de natuur, de recreant, de dorpeling en de stedeling. Er dient gewerkt te worden aan opvang van water in de periode van veel neerslag, zodat dat dit in tijden van krapte weer beschikbaar komt voor dieren en gewassen en ook voor verkoeling in de versteende stad. Voldoende zoet water draagt ook bij aan een goede grondwaterstand. Dat opslaan dient innovatief te gebeuren, zodat deze waterbergingen niet aantrekkelijk zijn voor ganzen. Denk hierbij aan het in het voorjaar en een deel van de zomer laten scharrelen van varkens om ganzeneieren op te eten. Ook voor het bestrijden van Japanse duizendknoop zouden deze dieren goed van pas kunnen komen. 

Gezond gezuiverd water: Onze rioolwaterzuiveringsinstallaties verbeteren, zodat deze geschikt zijn voor het verwijderen van medicijnresten, hormonen, resistente bacteriën, microplastics, PFAS en overige chemische verontreiniging. Een groot gedeelte van het werk voor waterschappen is het zuiveren van water dat als rioolwater wordt aangeboden vanuit particulieren, instellingen, bedrijven en agrariërs. Om te voorkomen dat bepaalde stoffen minder in het riool komen, zou er samengewerkt moeten worden met ziekenhuizen en verzorgingshuizen. Bij die instellingen zou een filter kunnen worden geplaatst die medicijnen, hormonen enz. eruit filtert. Wat er niet in gaat hoeft er ook niet meer uitgehaald te worden. In deze zogenaamde waterketen wordt steeds meer gekeken naar terugwinnen van grondstoffen zoals fosfaat, cellulose en struviet. Dat is een goede zaak. Hierop zal steeds meer ingezet moeten worden om op deze manier niet alleen materialen terug te winnen maar ook energie uit het overgebleven slib te kunnen produceren. Ook de warmte van de waterzuiveringen kan prima gebruikt worden voor de omgeving. De ontwikkeling van waterzuivering gaat snel. Het is belangrijk dat er in de toekomst veel aandacht komt voor het eruit zuiveren van medicijnresten, hormonen en andere verontreinigingen, hierdoor blijft het oppervlaktewater schoon. Blijven investeren in innovaties is hierbij essentieel. Water dat uit de rioolzuiveringsinstallaties het oppervlaktewater in komt, moet zoveel mogelijk vrij van Microverontreinigingen te zijn. Dit kan door het inzetten van een zogenaamde vierde trap ( De uitbreiding van rioolwaterzuivering met een extra zuiveringsstap). Onderzocht dient te worden welke kosten dit oplevert en of het water dan bijdraagt aan de kwaliteit van het oppervlaktewater. 

Gezonde financiën: Waterschappen halen hun financiën volledig zelf op via belastingen/heffingen. Die belastingen dienen voor alle belangengroepen rechtvaardig te zijn. Het is een solidair systeem waar inwoners die het financieel moeilijk hebben vrijstelling (voor een deel) van die belastingbetaling kunnen krijgen. Het belastinggeld dat opgehaald wordt, dient besteed te worden aan de wettelijke taken, bij nieuw beleid dient er nagedacht te worden of het waterschap wel de aangewezen partij is voor deze investering. Bij investeringen dient zoveel als mogelijk direct betaald te worden. Als er een lening genomen wordt, voor het versterken van dijken, het bouwen van een sluis dan dient deze afgelost te worden binnen de termijn dat deze afgeschreven wordt en zo mogelijk sneller . Als de lening deel uitmaakt van een groter bedrag aan leningen dan wordt voor de afschrijving de gemiddelde afschrijvingstermijn bepaald. Wij willen dat onze kinderen en kleinkinderen hun eigen waterschapskeuzes kunnen maken, zonder lasten uit het verleden. Met gezond verstand belastingheffing is kijken of een indexering of inflatiecorrectie wel nodig is. Gebruik eerst overschotten van de jaarrekening.

Verder is het van belang dat de reserves die aangehouden worden voldoende ruimte bieden om de lasten niet of beperkt te verhogen. BBB is voor een gezonde verdeling van de lasten en werkt eraan mee om nieuwe belastingregels te ontwikkelen die een eerlijke verdeling geven over de categorieën van belastingbetalers. De afgelopen jaren hebben agrariërs onevenredig bijgedragen aan de lasten. Kwijtschelding is een goede regeling, die ervoor zorgt dat de mensen die geen belasting kunnen bijdragen, zich niet in de schulden hoeven te steken. Bij inkoop- en aanbesteding wordt de gunning aan regionale en plaatselijke bedrijven verbeterd. 

 

Gezonde organisatie: Waterschappen moeten eraan werken dat hun organisatie logisch blijft nadenken. De organisatie weet op tijd aan te geven, dat er door tekort aan personeel niet alles gedaan kan worden. Het is van belang dat de organisatie bereikbaar is, bij calamiteiten, ja dus ook in het weekeinde en in de nacht, zodat er snel en vaardig gereageerd kan worden op meldingen van overlast etc. Het waterschap is op werkdagen goed bereikbaar en verplicht zich ertoe om de vragen van inwoners, agrariërs en bedrijven adequaat te beantwoorden. Door zoveel mogelijk te richten op de wettelijke taken, zullen er over het algemeen geen mensen extra ingezet hoeven te worden, daarom is het verstandig om te sturen op een jaarlijks budget voor personeel. Dan kan de organisatie zelf kiezen hoeveel mensen ze voor dat bedrag willen inzetten. Het inhuren van dure inleenkrachten dient telkens afgewogen te worden en voorzien van een maximumbudget en termijn. Wat kost het en hoe lang duurt het. Het waterschap dient zich telkens af te vragen: Kunnen wij dit zelf of kunnen wij hier iemand voor opleiden?

Het waterschap is en blijft een uitdagende werkgever en vertelt daarover. Het Waterschap presenteert zich bij de open dagen van onderwijsinstellingen in de regio en biedt actief stages en traineeships aan bij technische opleidingen. De rijksoverheid bedenkt nieuwe taken voor het waterschap waarvoor geen geld afgestaan wordt. Dat betekent dat de waterschappen ook bereid moeten zijn om nee te zeggen tegen nieuwe functies zonder dat daar geld voor meekomt. Waterschappen hebben veel kennis over toepassingen die overal in de wereld van pas komen, vooral landen die te lijden hebben onder de gevolgen van wateroverlast, droogte en gevolgen van de verandering van het klimaat. Het waterschap blijft die kennis delen. 

Het is goed dat waterschappen grote organisaties zijn met veel kennis en een hoge mate van ICT. Het is ook van belang dat data waar ze over beschikken inzichtelijk is voor iedere stakeholder. Dat betekent dat de sites daarvoor open overheid voorzien worden van informatie die eenvoudig te vergelijken en te downloaden is. De door het waterschap verzamelde data komt op veel vlakken van pas en kan worden gebruikt voor veiligheid op de wegen, stromingen bij sluizen, gemalen enzovoorts, deze data kan de basis zijn voor toekomstige besluiten.

Het waterschap heeft veel informatie opgeslagen in hun systemen, het is van groot belang dat deze informatie niet in verkeerde handen valt. Een goede bescherming tegen cybercriminaliteit is van groot belang. 

Hetzelfde geldt voor de toegang voor de digitale aansturing van gemalen, sluizen, rioolwaterzuiveringen en andere kunstwerken zoals bruggen. De besturing daarvan mag geen prooi worden van cybercriminelen. In geval van cybercriminaliteit kunnen systemen ook handmatig in werking blijven.  Het waterschap is soms een digitaal/computer gedreven organisatie, voor BBB blijft het van belang dat de mens op nummer 1 staat en blijft staan. 

Voor BBB betekent het dat kantoorpersoneel elk jaar tenminste 5 werkdagen meewerkt met de medewerkers in het veld, zoals gebiedsbeheerders, schouwmedewerkers, wegenonderhouders enzovoorts. Hierdoor komen bureaubiologen, kantooringenieurs en kantoortijgers weer in aanraking met de basis waar het waterschap om draait en kunnen zij zien hoe hun plannen in de praktijk uitwerken. Andersom gaan de mensen uit het veld langs bij hun collega’s op kantoor, om te zien hoe het daar werkt. Het waterschap vertelt het verhaal van toekomst, heden en verleden zo veel en vaak mogelijk in de omgeving, in bijeenkomsten dicht bij de mensen en door het hele werkgebied.

Voor alle niveaus van scholen zorgt het waterschap dat er scholingsprogramma’s beschikbaar zijn en dat medewerkers over hun werk vertellen in scholen en andere plaatsen. Daarnaast zorgen zij voor werkbezoeken van deze scholen naar waterzuiveringen, gemalen, dijken en bijzondere gebieden.

 

Gezond wegenbeleid:

Niet alle waterschappen zijn wegbeheerder, maar als deze er zijn dan dienen deze schoon, heel en veilig te zijn. Dat betekent dat onderhoud tijdig gebeurt tegen de maatschappelijk laagst mogelijke kosten. Wegbermen in het beheer van het waterschap worden op een natuurlijke wijze beheerd. Er wordt alleen dan gemaaid waar het strikt noodzakelijk is voor de verkeersveiligheid. We zaaien wegbermen in met bloemrijke inheemse mengsels. Dit om de insecten en bijenpopulatie te beschermen. Bij voorkeur worden wegen overgedragen aan Gemeenten of Provincies.

Veel wegen die in eigendom van waterschappen zijn, zijn wegen buiten de bebouwde kom. Het waterschap heft hier belasting over aan de bedrijven in die gebieden, omdat zij ervan profiteren. Dit zijn over het algemeen agrarische bedrijven, zij betalen dus een extra heffing. Wegen buiten de bebouwde worden door bijna iedereen gebruikt, het is dus eigenlijk vreemd dat deze groep hier apart voor wordt belast. Als het eigendom van de wegen naar de gemeente of provincie gaat, betaalt iedereen mee aan het wegenonderhoud en vervalt de heffing van het waterschap bij de agrariër. 

 

Gezond en levend Watererfgoed: Waterschappen hebben een lange historie. Deze historie is vastgelegd in het landschap en is als watermonument te zien, zoals oude gemalen, sluizen, oude waterschapskantoren en poldermolens.  Door de vele fusies, zijn er naast deze, in het landschap zichtbare werken, ook vele kunstwerken, henzebekers, schilderijen en gebruiksvoorwerpen overgebleven.

Wat BBB betreft is het Watererfgoed van iedereen en dient ook goed zichtbaar te zijn en waar mogelijk te bezoeken. Deze vertellen samen het verhaal van het verleden van de waterschappen en kunnen een goed brug vormen naar het verhaal van toen naar nu en de toekomst. Het waterschap is verantwoordelijk voor onderhoud en zeker daar waar het makkelijk bereikbaar watermonumenten/watererfgoed betreft door deze open te stellen voor publiek en te voorzien van informatieborden.

De collectie overig watererfgoed, kan in het waterschapskantoor in wisselende tentoonstellingen worden getoond. Watererfgoed past prima in een onderwijsprogramma dat aan scholen aangeboden wordt. De oude waterschapsgebouwen, kunnen naast een bezichtiging gebruikt worden door anderen die er een goede functie aan geven, waardoor het object weer kan stralen in een nieuw gebruik, dat past bij de historie van het gebouw en de omgeving.

Overdracht naar een aparte juridische entiteit (stichting) die verantwoordelijk is voor dit Watererfgoed is wat BBB betreft een prima optie.

De poldermolens en gemalen: veel poldermolens en oude gemalen werken nog en worden door de waterschappen of stichtingen onderhouden. Velen zijn zoals dat heet maalvaardig, het zou mooi zijn als de waterschappen bij extreme omstandigheden gebruik kunnen maken van de maalkracht van deze objecten. Uiteraard alleen als dit nodig is. De waterschappen zouden hiervoor een premie moeten geven voor het maalvaardig houden van de molens en voor de inzet hiervan tijdens bijzondere weersomstandigheden.