Verkiezingsprogramma Waterschap Limburg

 

1. Inleiding
2. Betrouwbaar Beschikbaar Betaalbaar
3. Veiligheid
4. Waterkwaliteit
5. Het landschap en het waterschap
6. Innovatie
7. Financiën en organisatie
8. Educatie
9. Ons erfgoed Inleiding

 

BBB Boer Burger Beweging doet op 15 maart 2023 mee aan de waterschap verkiezingen in het Waterschap Limburg. Op die dag kiezen de inwoners van onze provincie naast leden van de Provinciale Staten ook het Algemeen Bestuur van het Waterschap Limburg.

BBB vindt het belangrijk dat de Waterschappen blijven bestaan als bestuurlijk orgaan. BBB ziet het water als een partner. Daar werk je mee samen, met als doel dat het water in ons Waterschap: Betrouwbaar, Betaalbaar en Beschikbaar is en blijft voor ons allen. De samenwerking tussen boeren, burgers en bedrijven is door de eeuwen heen zeer succesvol gebleken. Wij willen dat zelfs verder uitbouwen door een nog constructievere samenwerking met als basis de kernwaarden van BBB.

Limburg bezit een sterk eigen landschappelijk karakter zoals Nationaal Park De Maasduinen, Nationaal Park de Groote Peel, de Maasplassen, Nationaal Park De Meinweg, Grenspark Kempen-broek en het Nationaal Landschap Zuid-Limburg en het daarin gelegen Heuvelland.

Deze gebieden zijn voor onze de provincie van grote betekenis voor het toerisme, landbouw, natuur, leefbaarheid en herbergen tevens veel waardevolle water elementen.

Economische zwaartepunten zijn

• In en rond Venlo (logistiek en tuinbouw),
• Roermond (waterzuivering en waterrecreatie)
• Sittard-Geleen (Chemelot, VDL Nedcar en logistiek)
• Maastricht (provinciaal bestuur, universiteit en luchthaven)

Waterschap Limburg omvat de gehele provincie. Het waterschap zetelt in Roermond. De omvang van het gebied is ongeveer 221.000 hectare.

Waterschap Limburg zorgt in de provincie Limburg voor veilige dijken, droge voeten, schoon water en zeker ook voldoende water. Het beleid wordt bepaald door een op 15 maart 2023 opnieuw te kiezen bestuur. De bestuursleden behartigen de waterschap belangen van de inwoners, bedrijven en natuur in het Limburgse werkgebied.

 

2. Betrouwbaar Beschikbaar Betaalbaar

BBB wil uitdragen dat het waterschap er is voor iedereen.

In de waterschappen staat BBB voor Betrouwbaar, Beschikbaar en Betaalbaar.

BBB ziet het belang van de samenwerking met WML om de garantie op schoon drinkwater te borgen.

Waterkwaliteit benaderen wij als BBB dan ook niet politiek, maar met visie op water en de water- infrastructuur. Dit willen we bereiken door een flexibele infrastructuur, minimaliseren van het gebruik van natuurlijke grondstoffen en maximaal hergebruik van reststoffen.

Om te realiseren dat er voor iedereen water is, werkt het Waterschap Limburg samen met de omgeving en maakt gebruik van de kennis die in het werkgebied aanwezig is, bij inwoners, agrariërs en andere ondernemers maar ook instellingen zoals ziekenhuizen of verzorgingshuizen.

Besparen beperken en beheersen zodat Waterschap Limburg zich kan richten op de kerntaken uit de Waterwet:

- De zorg voor het watersysteem

- De zorg voor het zuiveren van rioolwater

- De zorg voor voldoende water.

- De zorg voor hoogwaterveiligheid

- De zorg voor optimaal grondwaterbeheer

- Bij de keuze voor andere taken, dienen deze een verband te hebben met de waterwet taken.

 

De werkzaamheden dienen uitgevoerd te worden tegen maatschappelijk zo laag mogelijke kosten, met een belasting die recht doet aan de gebruikers, met respect voor alle ingezetenen en een duurzame inzet van mensen en middelen.

Al eeuwen kennen wij de waterschappen. Vaak mede opgericht door boeren die hun omgeving veiliger wilden maken en landerijen (vanuit hun gebiedskennis en ervaring) beschermen tegen te veel of te weinig water. Ook in de toekomst, waar klimaatverandering een belangrijke rol gaat spelen, is de kennis en medewerking van agrariërs van groot belang voor een goed waterbeheer.

BBB vindt vanuit dat perspectief dat geborgde zetels voor agrariërs zeer nuttig zijn.

Mede in het kader van voedselveiligheid, voedselbeschikbaarheid en vanwege de inhoudelijke kennis.

Het staat voor BBB vast dat de vervuiler in de toekomst de kosten zal moeten betalen voor wat hij veroorzaakt. Nu worden deze door iedereen gedragen.

BBB is van mening dat beregening van belang is voor gezonde akkers met gewassen en het beschermen van het grondwater i.v.m. risico van uitspoeling van stikstof.

BBB is tegen beprijzen van grondwater.

 

3. Veiligheid

Waterschap Limburg heeft als taak bewoners en bedrijven te beschermen tegen hoogwater en de gevolgen van een te lage waterstand. Ze realiseert dit samen met gemeenten, Provincie Limburg en het Rijk. Resultaat hiervan is onder andere het realiseren van dijkversterkingsprojecten uit het hoogwaterbeschermingsprogramma.

In de gehele provincie zijn er plannen uitgewerkt welke zijn opgenomen in “Maas 2050”

Het waterschap legt daarbij nadrukkelijk de verbinding tussen dijkversterkingsmaatregelen voor de korte termijn en rivierverruimingsmaatregelen voor de lange termijn.

Voor de Limburgse Maasvallei geldt nu op dit moment de benadering dat alle dijken bij de maatgevende afvoer overstroombaar moeten zijn. Die benadering komt bij de beoordeling naar aanleiding van de nieuwe normering te vervallen. Dit onder de voorwaarde dat compenserende maatregelen worden uitgevoerd. In alle gevallen zijn de maatregelen gericht op het beperken van ongewenste waterstandstijging.

Er is in de afgelopen 25 jaar veel bereikt wat betreft een gezonde hoogwaterbescherming. In de uiterwaarden kwam ruimte voor de rivier. Dijken werden verlegd en versterkt. Passend in de omgeving, met gebruikmaking van nieuwe technieken en in gesprek met bewoners. Daarnaast kreeg de Maas op veel plekken meer ruimte.

Het veranderende klimaat en nieuwe inzichten stellen nieuwe eisen aan onze veiligheid voor de toekomst. Door het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP) zorgen we dat in 2050 alle primaire keringen voldoen aan de nieuwste normen. Vele dijkwerkers zetten zich daarom dagelijks met passie en trots in om dijken te verstevigen. Samen zorgen we voor sterke dijken.

Het verbeteren en versterken van dijken, dammen langs rivieren, kanalen en andere waterwegen en het versterken daarvan is nodig om Limburg te beschermen tegen hoogwater.

Het versterken en aanleggen van dijken en kades vindt plaats op een innovatieve manier, waarbij de wensen van de bewoners meegenomen worden als het gaat over de invulling ter plekke.

De visie moet zijn dat kosten zo laag mogelijk gehouden worden.

Waterveiligheid in het watersysteem (beken)

Na de wateroverlast in 2021 is men zich ervan bewust dat ook de bewoners en bedrijven langs de beken beter beschermd moeten worden tegen hoogwater. Daarvoor zijn er de projecten van “WB 21” in Noord-Limburg en “Water in balans” in Zuid-Limburg. Ook het laag water in Noord-Limburg en zeker het peelgebied mag niet uit het oog verloren worden.

BBB is voorstander van het zo snel en zo goed mogelijk aanpakken van de knelpunten, maar wel in goed overleg met de mensen en bedrijven in de omgeving. Zij hebben vaak veel gebiedskennis, die voor betere en efficiëntere oplossingen kunnen zorgen.

 

4. Waterkwaliteit

Een minder bekend item voor menig burger is dat er veel vervuiling ons land binnenkomt vanuit de aangrenzende landen omdat daar normen en waarden van vervuiling veel hoger mogen zijn dan in Nederland. BBB wil dat de aangrenzende landen de normen en waarde van vervuiling verlagen voordat het water het buitenland verlaat en Nederland binnenstroomt. Dat zal via Brussel (EU) moeten worden afgestemd.

Verder wordt er meer en meer vervuiling door medicijnen, microplastics, PFAS en drugs gemeten in ons water. Het blijkt dat huidige meetmiddelen niet meer voldoen om deze vervuiling tijdig te meten en te onderscheppen.

BBB is van mening dat de vervuiler zijn of haar meetmiddelen moet gaan moderniseren zodat de vervuiling duidelijker zichtbaar wordt en de vervuiler zijn of haar zuiveringsinstallatie kan aanpassen zodat er aan de norm van het waterschap voldaan kan worden en er weer veilig geloosd mag worden.

De Kader Richtlijn Water (KRW) is Europese regelgeving die door alle lidstaten wettelijk is verankerd. Het doel is dat uiterlijk in 2027 al het water in Europa schoon en gezond is. Dat is niet vrijblijvend. In 2022 is de derde periode aangebroken en deze periode duurt tot 2027.

Nederland hanteert strengere normen dan de Europese KRW vereist!

BBB vraagt zich af of dit effectief is. De buurlanden, België en Duitsland hanteren namelijk minder strenge normen. Water dat uit die landen ons land instroomt wordt aan Brussel als goed gerapporteerd en zodra het Nederland binnenstroomt, door Nederland als slecht gerapporteerd. BBB wil ervoor pleiten dat de KRW-regels op uniforme wijze met onze buurlanden wordt gehanteerd.

Riool-overstorten vinden daar nog steeds plaats. Deze zorgen voor enorme vervuiling van het oppervlaktewater. BBB is voorstander van het maken van afspraken met de buurlanden en onze gemeenten om deze overstorten te saneren.

  

5. Het Landschap en het waterschap

Ook mag er wat BBB betreft ruimte zijn voor recreatieve elementen. Grijs wordt ingeruild voor groen. Burgers en bedrijven worden via informatiecampagnes gestimuleerd om tuinen en bedrijventerreinen te vergroenen zodat er meer water opgenomen wordt in de grond, en niet op een overlast gevende manier door riolen en beken wegspoelt.

Het waterschap zet bermen, dijken, groenstroken en akkerranden in om de insecten- en bijenpopulatie te beschermen. Er wordt gekozen om veel insectenhotels te plaatsen voor het verbeteren van de biodiversiteit. Uiteraard in overleg met de omgeving. Bermen, dijken en groenstroken in beheer van het waterschap worden bij voorkeur op een natuurlijke wijze beheerd door bijvoorbeeld grote grazers en/of schaapskuddes. Er wordt bij voorkeur alleen gemaaid als dat strikt noodzakelijk is voor de veiligheid.

In de Water Brief van de Minister wordt voorgesteld om brede stroken tot wel 300 meter breed langs beken aan te leggen voor waterkwaliteit en waterberging.

BBB vindt dat dit niet realistisch en ook niet noodzakelijk is. In gebieden waar grasland grenst aan beken, wordt water voldoende vastgehouden. De zones van 3 meter zijn ook voldoende om uitspoeling te voorkomen. Het waterschap kan wel op vrijwillige basis en tegen een eerlijke vergoeding met grondeigenaren afspraken maken over bredere zones.

Agrariërs kunnen in voorkomende gevallen financieel worden ondersteund voor het aanleggen van bloemrijke akkerranden of andere maatregelen die de waterkwaliteit en de biodiversiteit verbeteren. Dit kan door “blauwe beheerpakketten” te laten ontwikkelen door het waterschap, die via het ANLB van de provincie worden vergoed, als dit op een duurzame en langjarige wijze gebeurt. Zo wordt de bijenpopulatie beschermd, is bestuiving van gewassen gewaarborgd en wordt de aanwezigheid van natuurlijke gewasbescherming gestimuleerd. Studies van Universiteit Wageningen hebben aangetoond dat dit zeer wel mogelijk is. Wij willen dit graag stimuleren.

Het waterschap onderzoekt welke invloed de vervuiling van waterbodem en omgeving hebben op de waterkwaliteit. Daarmee kan gericht gewerkt worden aan de verbetering of kan bewezen worden dat er binnen de natuurlijke omgeving voorlopig geen verdere verbetering mogelijk is.

Er dient voldoende zoet water te zijn om te voorzien in de door het jaar heen benodigde behoefte. Er dient gewerkt te worden aan opvang van water in de periode van veel neerslag, zodat dat dit in tijden van krapte weer beschikbaar komt, voor dieren en gewassen en ook voor verkoeling in de versteende stad. Voldoende zoet water draagt ook bij aan een goede grondwaterstand.

Ook het bestrijden van invasieve schadelijke exoten zoals Japanse duizendknoop, waternavel, distels en berenklauw kunnen in dit gebied voorkomen worden door begrazing met bv schaapskuddes of grote grazers. Verder zal het St Jacobs Kruis kruid meegenomen moeten in het beheerplan van de schadelijke exoten.

Van belang is het beter inrichten van “watergangen” naar en in natuurgebieden met een hoog risico van brand zodat er ten alle tijden genoeg bluswater beschikbaar is binnen deze gebieden. Veiligheid boven alles en voor iedereen!

 

6. Innovatie

Het streven is om onze rioolwaterzuiveringsinstallaties te verbeteren, zodat deze geschikt zijn voor het verwijderen van medicijnresten, hormonen, resistente bacteriën, microplastics en overige chemische verontreiniging. Innovaties kunnen soms worden aangejaagd door (Europese) Subsidies.

BBB constateert dat de innovatieve ontwikkelingen van waterzuivering, warmtewinning, waterberging etc. elkaar in hoog tempo opvolgen. BBB is van mening dat Waterschap Limburg in samenwerking met de andere Waterschappen optimaal gebruik moet maken van deze ontwikkelingen om bij te dragen aan Beschikbaar, Betrouwbaar en Betaalbaar water in Limburg.

Enkele voorbeelden van ontwikkelingen zijn:

• Filters bij de vervuilingsbron zoals bij zieken- en verzorgingshuizen om medicijnresten te filteren.
• Toepassen van paludicultuur, een nieuwe vorm van landbouw die geschikt is voor gebieden met een hoge grondwaterstand
• Terugwinnen van grondstoffen bij rioolwaterzuivering. Te denken is aan fosfaat, cellulose en struviet.
• Inzet van de warmte die ontstaat bij rioolwaterzuivering voor de omgeving.
• Inzet van thermische energie uit oppervlaktewater (Aquathermie).
• Inzet van restwarmte van bedrijven voor verwarming van kassen of stadsverwarming, waarbij eventueel. de warmte wordt opgeslagen in basaltstenen of zoutwaterbekkens. Gevolg is minder warm water lozen en minder verstoring van de biodiversiteit in het oppervlaktewater als gevolg van de lozing van te warm water.

BBB wil voldoende aandacht voor innovaties en stimuleert de samenwerking met andere waterschappen en universiteiten om praktische toepasbaarheid te analyseren en innovaties ook in te zetten waar dat kan en economisch ook haalbaar is.

Blijven investeren in innovaties is werken aan een circulaire waterkringloop. Water dat uit de rioolzuiveringsinstallaties het oppervlaktewater in komt, moet ook zoveel mogelijk vrij van microverontreinigingen zijn. Ook bedrijven willen wij aanzetten om hun waterlozingen zoveel mogelijk op orde te hebben.

Naast algemene innovaties is BBB ook van mening dat bewustwording bij burgers over (drink- / grond-) watergebruik, beregenen, lozen van vuil water en berging van water in eigen tuin gestimuleerd dient te worden. Projecten als afkoppeling hemelwaterafvoer maar ook inzet van waterbesparende kranen en douchekoppen juicht BBB ten zeerste toe.

 

7. Financiën en organisatie

De inkomsten van het waterschap Limburg bestaan uit een watersysteemheffing en een zuiveringsheffing. Deze belasting bestaat uit één deel dat ingezetenen moeten betalen en één deel dat eigenaren van onroerende zaken moeten betalen. Als zelfstandig bestuursorgaan bepaalt het Waterschap zelf de hoogte van deze belasting.

Die belastingen dienen voor alle belangengroepen rechtvaardig te zijn. Nu worden de landbouwgronden zwaarder belast dan natuurgronden. Verder is het een solidair systeem waar inwoners die het financieel moeilijk hebben gedeeltelijk vrijstelling of kwijtschelding van deze belastingheffing kunnen krijgen. Het belastinggeld dat opgehaald wordt, dient besteed te worden aan de wettelijke taken. Bij nieuw beleid dient er nagedacht te worden of het waterschap wel de aangewezen partij is voor deze investering.

BBB is voorstander van een realistisch activa beleid, waarbij aflossingen en afschrijvingen in evenwicht zijn met de werkelijke levensduur van bedrijfsmiddelen.

Wij willen dat onze kinderen en kleinkinderen in hun eigen waterschap keuzes kunnen maken, zonder lasten uit het verleden. Met gezond verstand belasting heffen is kijken of een indexering of inflatiecorrectie wel nodig is.

Kennis bij medewerkers over de uitwerking van beleid naar praktijk en omgekeerd is van groot belang voor een goed functionerend waterschap. Uitwisseling van deze kennis moet jaarlijks een vast onderdeel zijn van het scholingstraject van zowel beleidsmedewerkers alsook uitvoerende medewerkers.

BBB pleit ervoor om in de komende periode een masterplan te schrijven voor vereenvoudiging van procedures en regels. Dat is tevens in het voordeel van onze burgers en bedrijven.

BBB is voor een gezonde verdeling van de lasten en werkt eraan mee om nieuwe belastingregels een eerlijke verdeling te geven binnen de categorieën van belastingbetalers.

De afgelopen jaren hebben agrariërs onevenredig bijgedragen.

Kwijtschelding is soms een noodzakelijke regeling, die ervoor zorgt dat de mensen die geen belasting kunnen bijdragen, zich niet in de schulden hoeven te steken. Bij inkoop- en aanbesteding wordt de gunning aan regionale en plaatselijke bedrijven verbeterd voor zover dit wettelijk mogelijk is.

Het is van belang dat de organisatie bereikbaar is bij calamiteiten zoals hoogwater. Dus ook in het weekeinde en in de nacht, zodat er snel en vaardig gereageerd kan worden op meldingen van overlast etc. Het waterschap is op werkdagen goed bereikbaar en verplicht zich ertoe om de vragen van inwoners, agrariërs en bedrijven adequaat te beantwoorden.

BBB vindt het van belang is dat watergangen en werkwegen open- en schoongehouden moeten worden.

Door nieuwe wettelijke verplichtingen (zoals meer onderzoek naar vergunningverlening) is extra personeel nodig. Inhuren van dure externen moet zoveel mogelijk vermeden worden.

Vooraf dient er altijd een gedegen afweging gemaakt worden: wat kost het en hoelang duurt het? Waterschap Limburg dient zich telkens af te vragen: kunnen wij dit zelf doen? Zo niet zal dit regionaal moeten worden aanbesteed.

De Rijksoverheid bedenkt nieuwe taken voor het waterschap waar geen geld tegenover staat. Dat betekent dat de waterschappen ook bereid moeten zijn om nee te zeggen tegen nieuwe taken als daar geen budget voor beschikbaar komt. Wanneer er een noodzaak is zal er uiteraard een budget voor moeten worden aangeboden vanuit het Rijk.

De huidige waterschappen zijn organisaties met veel kennis van water en veel informatie over alles dat met water te maken heeft. ICT gaat een steeds grotere rol spelen om die kennis en informatie optimaal te benutten. In dat kader is het van belang dat de data waar het waterschap over beschikt inzichtelijk zijn voor iedere belanghebbende.

Dat betekent dat de sites voorzien worden van informatie die eenvoudig te vergelijken en te downloaden is. De door het waterschap verzamelde data komen op veel vlakken van pas en kan worden gebruikt voor toekomstige besluiten.

Maar ook het bestrijden en bewaken van Cybercrime is een belangrijke rol voor ICT.

 

8. Educatie

Het waterschap vertelt het verhaal van toekomst, heden en verleden zo veel en vaak mogelijk in de omgeving en tijdens bijeenkomsten welke toegankelijk zijn voor haar inwoners en door het hele werkgebied.

 

Voor alle soorten onderwijs zorgt het waterschap dat er scholingsprogramma’s beschikbaar zijn en dat medewerkers over hun werk vertellen op scholen en andere plaatsen.

Het waterschap zal, in overleg met de betrokken onderwijsinstellingen van MBO, HBO en universiteiten, bij hun open dagen aanwezig zijn om studenten te informeren over mogelijkheden om actief stages te krijgen of traineeships te kunnen volgen.

Daarnaast zorgen zij voor werkbezoeken van deze scholen naar waterzuiveringen, dijken en bijzondere gebieden. Watererfgoed past prima in een onderwijsprogramma dat aan scholen aangeboden wordt. BBB juicht initiatieven toe die de kennis over water en waterbeheer bundelen.

BBB is daarnaast geen voorstander van een overheid die verbiedt, maar één die kiest om helder en eerlijk te communiceren om op die manier het bewustzijn te simuleren dat minder meer kan opleveren. De focus ligt vaak op het probleem. Wij van de BBB willen vooral ook de oorzaak ervan proberen aan te pakken.

CO2- uitstoot!

De vermindering van CO2-uitstoot, welke gepaard gaat met het verwarmen van water, het zuiveren van water en het afhandelen en verwerken van afvalwater, moet de focus zijn. BBB streeft naar minder CO2 uitstoot en minder waterverspilling.

 

9. Ons Erfgoed

Hoewel de waterschappen in Limburg nog niet zo lang bestaan als in het westen van ons land, vieren we binnenkort het 500-jarig bestaan. De viering van 500-jarig bestaan zal gepaard gaan met een inventarisatie van “watermonumenten” zoals molens, kunstwerken en ander water- erfgoed.

Wat BBB betreft is het watererfgoed van iedereen en dient dat ook goed zichtbaar te zijn. Ook moet waar mogelijk het bezichtigd kunnen worden. Zo wordt het verhaal van het verleden van de waterschappen goed verteld en kan zodoende een mooie brug vormen naar het verhaal van nu en de toekomst.

Het waterschap is verantwoordelijk voor onderhoud en waar het een makkelijk bereikbaar watermonumenten/watererfgoed betreft wil BBB dit geregeld openstellen voor publiek en voorzien van informatieborden. Voor wat betreft de collectie overig watererfgoed, zal hierover in het Waterschaps-kantoor, door wisselende tentoonstellingen, aandacht aan besteed worden.

Oude waterschaps-gebouwen kunnen, naast bezichtigingen gebruikt worden door anderen die er een goede functie aan willen geven. Het gebouw is hierdoor opnieuw functioneel geworden op een manier die past bij de historie van het gebouw en de omgeving. Voor wat BBB betreft is het dan een prima optie om dit watererfgoed over te dragen aan een aparte en juridische beheersvorm (stichting) welke verantwoordelijk wordt voor het behoud.

Een bijzondere plaatst mag er zijn voor de beheerders met als voorbeeld de molenaars. Dat zijn meestal vrijwilligers, zij spelen een belangrijke rol bij het onderhoud en behoud van de prachtige watermolens.

 

         BBB Kernwaarden

• Noaberschap
  We geven om elkaar en werken respectvol samen.
  Er voor elkaar zijn is vanzelfsprekend.
• Gulden Regel
  Behandel de ander zoals je zelf behandeld wilt worden.
  Wat u niet wil wat u geschiedt, doe dat een ander niet.
  Wees betrouwbaar, eerlijk, oprecht en respectvol.
  Iedereen is gelijk. Transparant, helder en open.
• Authentiek
  Blijf jezelf, doe gewoon, wees positief (het glas is halfvol). Humorvol.
  Geen arrogantie, geen spatjes.
• Professioneel
  Kijk vooruit, naar de lange(re) termijn. Goede stijl & houding.
  Stel het algemeen belang boven het persoonlijk belang.