Verkiezingsprogramma Waterschap Zuiderzeeland

BBB vindt het belangrijk dat de waterschappen blijven bestaan als bestuurlijk orgaan. BBB ziet het water als een partner. Daar werk je mee samen, met als doel dat het water in ons waterschap: Betrouwbaar, Betaalbaar en Beschikbaar is en blijft voor ons allen. De samenwerking tussen boeren, burgers en bedrijven is door de eeuwen heen zeer succesvol gebleken. Wij willen dat zelfs verder uitbouwen door een nog constructievere samenwerking.

 

De speerpunten uit ons verkiezingsprogramma zijn:

1. Meedenken in Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG), doel is een goede balans tussen natuur, water en vruchtbare landbouwgronden te borgen. Waar leefomgeving en voedselvoorziening de aandacht krijgen die ze verdienen.
2. Waterbeheersing, water is de bron voor alles wat leeft, en tevens een gevaar als het niet op de juiste manier wordt beheerd.
3. Biodiversiteit is essentieel voor vitaal platteland, stedelijk gebied en schoon water.
4. Innovatief waterzuiveringsbeleid, met aandacht voor hergebruik van restproducten en water zuiveren zo dicht mogelijk bij de vervuiler. Bijvoorbeeld door medicatie resten bij zorginstellingen al te zuiveren uit het water. Hiermee vervolgens de nutriënten kringloop sluitend maken.
5. Gezonde financiën, 3% lastenstijging per jaar of minder is de norm. Dus moet er voldoende budgetdiscipline zijn.
6. Educatieve taak, jonge burgers betrekken bij alles over en met water. Voor hun welzijn en welvaart, voor hun toekomst. Voldoende stage mogelijkheden aanbieden.
7. Kennisoverdracht, de kennis van het waterschap inzetten voor ontwikkelingen van mensen binnen en buiten onze grenzen.
8. Voldoende water, gezond voor mens, dier en plant. De kwaliteit wordt bepaald door meten/het nemen van monsters en aan realistische normen getoetst, immers meten is weten! Meetrapporten en conclusies, eventuele vervolgacties duidelijk communiceren.

 

Ons waterschap streeft naar een sterke betrokkenheid met haar omgeving. Daardoor willen wij jongeren, burgers, ondernemers en (maatschappelijke) organisaties steeds betrekken en mee laten denken bij belangrijke vraagstukken in ons gebied. Participatie in deze is essentieel, verhoogt de toegankelijkheid, bevordert de voortgang en voorkomt conflictsituaties.

BBB streeft naar een waterschap dat zich richt op de kerntaken die een waterschap heeft:

• De zorg voor het voorkomen van schade aan waterstaatswerken (veilig);
• De zorg voor het watersysteem (voldoende);
• De zorg voor het zuiveren van rioolwater (schoon).
• De zorg voor een goede balans in het grondwater.
• De zorg voor Vergunningverlening, toezicht/handhaving Keur en Waterwet.

 

Bij de keuze voor taken die het waterschap uitvoert, dienen deze een inhoudelijke verbinding te hebben met de bovengenoemde taken.

Al eeuwen kennen wij de waterschappen. Vaak opgericht door boeren die hun omgeving veiliger wilden maken en landerijen (vanuit hun gebiedskennis en ervaring) beschermen tegen water. Wij vinden dat geborgde zetels van de bewoners in de landelijke gebieden een plek moeten blijven hebben in het algemeen bestuur. Dit om inhoudelijke kennis en verstand van zaken in het bestuur te garanderen.

Een nieuwe taak voor waterschappen is het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG). Dit is een door de ministerie van LNV opgezet gebiedsproces. Binnen het NPLG zijn kerndoelen opgesteld voor natuur, water en klimaat. De regie op de uitvoering van deze plannen ligt bij de provincies. Het NPLG gaat samen met provincies, waterschappen, gemeenten, Rijkswaterstaat en gebiedspartners op zoek naar oplossingen per gebied. Op provinciaal niveau worden deze processen ingevuld met provinciale programma’s. Omdat de plannen voor een belangrijk deel gaan over stikstof, bodem en (grond) water, is een belangrijke rol hierin weggelegd voor de waterschappen. BBB vindt dit een belangrijk proces en benadrukt hierbij dat de bescherming van water, natuur en vruchtbare landbouwgronden een belangrijke plek moet krijgen. BBB pleit voor beschermen van zowel de natuur als ook de vruchtbare landbouwgronden in dit proces.

Belangrijk is ook dat waterschappen bij ruimtelijke ontwikkeling (wonen, bedrijfsterreinen enz.) mee gaan praten vanuit de sturende rol van het water. Niet alles kan meer overal! Er is een proactieve houding nodig in samenwerking met de Omgevingswet (input op Omgevingsvisies en Omgevingsplannen).

Gezonde hoogwaterbescherming (veilig): 

De kern is dat we veilig kunnen wonen en werken achter de dijken. Het onderhouden van dijken en het versterken daarvan is nodig om ons te beschermen tegen hoogwater en toekomstige zeespiegelstijging en bodemdaling. Het versterken en aanleggen van dijken en kades vindt samen met het Hoog Water Beschermings Programma (HWBP) plaats op een innovatieve manier, waarbij bewoners mee kunnen spreken over hun omgeving en de inrichting daarvan. Ook dient er aandacht te zijn voor de belangen van de in/door keringen liggende ondergrondse infrastructuur (Kabels en Leidingen). Gemaakte afspraken worden gerespecteerd. Het uitgangspunt bij dijkversterking moet zijn dat er nut en noodzaak is. Modelberekeningen moeten in de praktijk realistische projecten opleveren. Het beheer dient sober en doelmatig te zijn. Versterkingen vinden alleen plaats indien daar HWBP-financiering door het Rijk tegenover staat.

Ook is er ruimte voor uitzichtpunten, bankjes voor het uitzicht, vissteigers en recreatieve elementen. Alle burgers mogen meegenieten van het werk.

Het waterschap zet dijken, groenstroken en akkerranden in om de insecten- en bijenpopulatie te beschermen. Ook biedt het waterschap de groenstroken, waar mogelijk, aan voor (particulier) coöperatieve initiatieven voor duurzame energieopwekking. Nu wordt goede agrarische grond voor zonnepanelen aangewend, terwijl er zeer veel gronden onbenut liggen. Denk aan dijken, op en afritten van snelwegen en provinciale wegen.

Dijken en agrarische gronden van het waterschap worden daar waar mogelijk in pacht aan agrariërs uit de regio uitgegeven. Dat drukt de kosten van het beheer en onderhoud van eigendommen. Het hebben van agrarische gronden is voor het waterschap geen doel op zich. Het doel is deze in te zetten voor projecten. Hetzij als ruilgrond, hetzij als projectgrond. Deze gronden dienen dan ook in goede toestand te blijven. Het agrarisch gebruik op die gronden vindt plaats zonder beperkingen zodat de gronden ook aantrekkelijk blijven als ruilgrond. Het moet wel mogelijk blijven dat recreërende burgers vrijelijk gebruik kunnen maken van de aanliggende wateren. Dat dient dus ook in redelijkheid gefaciliteerd te worden, ook door de pachters en afspraken in pachtcontracten.

Er wordt daar waar mogelijk gekozen voor het verbeteren van de biodiversiteit. Uiteraard in overleg met de omgeving. Dijken en groenstroken in beheer van het waterschap worden op een natuurlijke wijze beheerd. Er is een realistisch maaibeheer met aandacht voor ongewenste onkruiddruk en het kort houden van woekerende exoten. Er valt te denken aan distels, Jacobskruiskruid en bereklauw. Ook de veiligheid van dijktaluds kan een reden zijn om te maaien. Het beheer van watergangen is erop gericht dat de aan- en afvoer in piekmomenten gewaarborgd is.

 

Gezond en voldoende water: 

BBB staat voor gezond water in rivieren, sloten en kanalen. Schoon en voldoende oppervlaktewater is van groot belang voor de natuur, agrarische gebruikers, Stedelijk gebied, recreanten en het grondwater.

Daarmee wordt gezorgd dat natuur en de voedselvoorziening geborgd zijn en mensen, dieren en gewassen gezond blijven. En tevens dat de recreant zonder zorgen kan recreëren en de biodiversiteit op orde is, zodat er voldoende gezonde dieren en planten in het water zijn en er op een verantwoorde manier gevist kan worden door de beroeps- en sportvisser.

BBB wil dat het waterschap samen met de agrariërs en bewoners met grote regelmaat de kwaliteit van het water meet, waar nodig door aanvullende steekmonsters te nemen en deze informatie op een transparante en toegankelijke manier deelt met de inwoners. METEN IS WETEN! Het meetnetwerk wordt uitgebreid en geoptimaliseerd. De meetgegevens van het waterschap zijn belangrijke input voor beleid inzake de kwaliteit van het oppervlaktewater (KRW) als de kwaliteit van het grondwater (nitraatrichtlijn). Omdat hier voor het landelijk gebied belangrijk beleid op gebaseerd wordt, is het belangrijk om de juiste parameters te meten op de juiste locatie en hier ook op te acteren in beleid.

Ten aanzien van het hanteren van normen en de voorschriften die daarop van toepassing zijn wil BBB een verschuiving van middelvoorschriften naar doelvoorschriften in de regelgeving en vergunningen zien.

De Kaderrichtlijn water is een EU regel waar door NL zelf de lat (te) hoog gelegd is. BBB wil haalbare, realistische doelen hanteren. Water dat uit het buitenland ons land instroomt wordt daar als goed beoordeeld en zodra het NL binnenstroomt als slecht gerapporteerd. BBB staat ervoor dat een doel haalbaar moet zijn. De regels die Nederland op nationaal niveau stelt zijn niet haalbaar. Er wordt door BBB ingezet op een betere samenwerking met waterbeheerders en vooral Rijkswaterstaat, ook in de grensstreek. Ook moet er gericht aandacht zijn voor de KRW belangen/aspecten die in Waterakkoorden met Rijkswaterstaat zijn gesloten.  Samen met Rijkswaterstaat, die verantwoordelijk is voor water wat ons land via de rivieren binnenkomt, moet het waterschap kritisch kijken welke invloed dat water heeft op de waterkwaliteit binnen Flevoland.

Het watersysteem is door de jaren heen aangelegd voor de snelle afvoer van water. De vaarten en tochten zijn royaal gedimensioneerd en hebben een grote waterberging.  Er moet worden gewerkt aan een wijziging van het watersysteem, om het systeem meer klimaat bestendig te maken. Hierdoor wordt het water goed afgevoerd en beter in het systeem en in de bodem opgevangen zonder overlast te veroorzaken. Het systeem wordt onderdeel van het klimaatbestendig maken. Het systeem wordt zo aangelegd dat het veel water kan bufferen, en in tijden van veel neerslag (de zogenaamde “clusterbuien”) het water snel afgevoerd kan worden om schade aan de gewassen, infrastructuur en bebouwing te voorkomen.

Daarvoor is een adequaat maaischema van talud en bodem van groot belang, samen met het inrichten van kleinere peilvakken. Opvangen van water waar dat kan, afvoeren waar dat moet. 

Binnen Waterschap Zuiderzeeland is er al veel inzet en budget voor het opvangen en vasthouden van water.

BBB vindt dat het waterschap met deze koers op de juiste weg is en wil dit programma verder vormgeven en uitbreiden. Om dit te bereiken worden bestaande subsidieregelingen uitgebreid en worden burgers, bedrijven en agrariërs nog meer gestimuleerd om zelf maatregelen te treffen om water langer vast te houden en/of om het organische stofgehalte in de bodem te verhogen.

Ook burgers en bedrijven kunnen maatregelen treffen om water ter plekke op te vangen, door in tuinen, op erven minder verharding aan te leggen of te behouden. Dit zorgt ervoor dat de neerslag/het smeltwater van sneeuw en ijs direct de bodem inloopt. Daarmee wordt wateroverlast (water op straat, stoep en erf) voorkomen. Verder wordt hiermee voorkomen dat het rioolstelsel te zwaar wordt belast en rioolwater uit toiletten en putten terugvloeit in huis of op straat. Grijs wordt ingeruild voor groen. Burgers en bedrijven worden via informatiecampagnes gestimuleerd om tuinen en bedrijventerreinen te vergroenen zodat er meer water opgenomen wordt in de grond. Dit voor de noodzakelijke aanvulling van het grondwater, en dat het niet op een overlast gevende manier wegspoelt. Verder wil BBB het opvangen van regenwater stimuleren om te gebruiken voor diverse doeleinde in/rondom gebouwen en bedrijven. Dit ontlast de waterbedrijven om steeds grotere hoeveelheden schoon drinkwater te maken en wordt de aanvoer naar de zuiveringen beperkt.

Er dient voldoende water te zijn om te voorzien in behoefte van de landbouw, de natuur, de recreant, de dorpeling en de stedeling, gedurende het gehele jaar.

De wens van BBB is dat er binnen de wettelijke regeling voor de beschikbaarheid van oppervlaktewater bij droogte (“verdringingsreeks”), vastgelegd in de Waterwet en het Besluit kwaliteit leefomgeving, meer aandacht komt voor grondwater onttrekking en grondwater aanvulling.  Dan weet iedere gebruiker van tevoren wat de maatregen zijn in droge periodes. De beschikbaarheid van grondwater, moet daarmee worden veiliggesteld voor mens, dier, natuur, het maken van drinkwater en de voedselproductie.

Het aanleggen van Bufferstroken kan worden gestimuleerd door meer uit te gaan van doelvoorschriften dan middelvoorschriften.  Dan is er meer maatwerk mogelijk per situatie. BBB zet erop in dat de bestaande subsidieregelingen worden uitgebreid zodat grondgebruikers financieel gestimuleerd en ondersteund worden voor het aanleggen van bloemrijke akkerranden en bufferzones, die belangrijk zijn voor het genot van de passanten en de biodiversiteit vergroten. Met meer inzet op akkerranden wordt voorkomen dat meststoffen of gewasbeschermingsmiddelen kunnen uitspoelen naar het oppervlaktewater. Indien dit op vrijwillige basis gebeurt en het gemiste inkomen dat normaal wordt gegenereerd op de grond wordt vergoed, is het draagvlak om hieraan mee te werken veel groter dan bij verplichte bufferstroken.

Bodemdaling is een groot probleem op de klei en veengronden en is een probleem voor de gehele maatschappij. Funderingen lopen schade op en landbouwgronden worden moeilijker bewerkbaar. In het beheergebied van Zuiderzeeland speelt dit hoofdzakelijk in Zuid-Flevoland en ten zuiden van Emmeloord. Daar waar bodemdaling optreedt wordt ingezet op een goed beheer van de grondwaterstand zodat bodemdaling wordt voorkomen/beperkt. Om de negatieve effecten van bodemdaling te ondervangen dient er een kleinschalig dynamisch peilbeheer te worden ingevoerd d.m.v. technische maatregelen. Dit kan in kleinere peilvakken dan nu het geval is, passend bij de functie van het gebied.

Gezond gezuiverd water (schoon):

Onze rioolwaterzuiveringsinstallaties verder te verbeteren, zodat deze geschikt zijn voor het verwijderen van medicijnresten, hormonen, resistente bacteriën, microplastics , PFAS en overige chemische verontreiniging. En na te denken of het maatschappelijk, vanwege wellicht de hogere kosten en overlast aanleg, beter is vuil/grijs water meer lokaal te zuiveren en te kunnen hergebruiken.

Een belangrijk onderdeel van het werk van waterschappen is het zuiveren van rioolwater.

In deze zogenaamde waterketen wordt steeds meer gekeken naar terugwinnen van grondstoffen zoals fosfaat, cellulose en mineralen.

Een probleem hierbij is de aanwezigheid van medicijnresten, hormonen, drugsresten en andere moeilijk verwijderbare verontreinigingen. Hierdoor is het huidige slib niet altijd geschikt voor hergebruik en moet worden verbrand met alle negatieve gevolgen van dien. Met het inzetten van innovaties wil BBB het rendement verbeteren en zodoende de grondstoffen te kunnen hergebruiken o.a. als bodemverbeteraar en meststof in de landbouw en het opwekken van energie. Hiermee kan de kringloop echt sluitend worden gemaakt!

Blijven investeren in innovaties is hierbij essentieel. BBB pleit ervoor om te onderzoeken of centra die veel medicijnresten in het riool lozen, zelf een eerste zuivering van het af te voeren water voor zuivering dienen toe te passen op medicijnresten. Denk hierbij aan ziekenhuizen en verpleeghuizen.

Water dat uit de rioolzuiveringsinstallaties komt, zogenaamde effluenten, kunnen worden gebruikt om te infiltreren, als koelwater te worden gebruikt, aan te wenden voor beregening/irrigatie of als grondstof voor de drinkwaterindustrie. Het zuiveringsproces moet erop gericht zijn om effluent zoveel mogelijk vrij van microverontreinigingen te hebben.

Gezonde financiën: 

Uitgangspunt moet zijn dat de werkzaamheden goed en efficiënt dienen plaats te vinden tegen maatschappelijk zo laag mogelijke kosten. De belasting dient recht te doen aan de gebruikers, met respect voor alle ingezetenen en een duurzame (is langere termijn) inzet van mensen en middelen. Waarbij praktische oplossingen voorop staan en bij uitbreiding van taken ook nee een antwoord kan zijn.

Waterschappen halen hun financiën volledig zelf op via belastingen/heffingen.

In het huidige bestuursakkoord is erop ingezet dat de tariefstijging maximaal 3% per jaar mag zijn. Dat is niet gehaald. BBB benadrukt dat de lastenverhoging minimaal moet zijn en streeft naar maximaal 3% stijging per jaar.

Die belastingen dienen voor alle belangengroepen rechtvaardig te zijn.

Het belastinggeld dat opgehaald wordt, dient besteed te worden aan de wettelijke taken. Bij nieuw beleid dient er nagedacht te worden of het waterschap wel de aangewezen partij is voor de uitvoering, en als het wel de aangewezen partij is voor uitvoering, dat de opdrachtgever dan de financiering erbij levert.

Met gezond verstand belastingheffing is kijken of een indexering of inflatiecorrectie wel nodig is. Of er bespaard/bezuinigd kan worden op bestaand beleid. Gebruik eerst overschotten van de jaarrekening.

Verder is het van belang dat de reserves die aangehouden worden voldoende ruimte bieden om de lasten niet of beperkt te verhogen.

BBB is voor een gezonde verdeling van de lasten en werkt eraan mee om met nieuwe belastingregels een eerlijke verdeling te maken over de categorieën van belastingbetalers. Het werk van waterschappen was in het verleden vooral gericht op agrarisch gebruik van de gronden. De focus van waterschappen is de laatste jaren verlegd naar andere gebieden. Hierdoor hebben o.a. de landbouw en het bedrijfsleven de afgelopen jaren onevenredig veel bijgedragen.

Kwijtschelding voor mensen die de belasting niet kunnen betalen is een goede regeling, die ervoor zorgt dat de mensen met een laag inkomen zich niet in de schulden hoeven te steken. Omdat het de verwachting is dat er meer kwijtschelding zal plaatsvinden, dient het Rijk dit gemis aan belastinginkomen te compenseren omdat dit een onderdeel is van inkomenspolitiek.

Bij inkoop- en aanbesteding wordt met het opstellen van het aanbestedingsplan rekening gehouden met het regionale en plaatselijke aanbod van bedrijven. Alles wat het waterschap in redelijkheid met eigen mensen kan doen (vast personeel) dient ze zelf te doen.

Gezonde organisatie: 

Waterschappen moeten eraan werken dat hun organisatie zich ieder jaar de vraag stelt, wat zijn onze rollen. Dus rolvast zijn. En daarmee de scheefgroei door hoge lasten in de organisatie of dure projecten beperkt.

Het is van belang dat de organisatie goed bereikbaar is, zowel digitaal als fysiek. Ook buiten kantooruren (24/7) en bij calamiteiten. De organisatie verplicht zich ertoe om de vragen van inwoners, agrariërs en bedrijven adequaat en duidelijk te beantwoorden.

Er moet een maximaal loonkosten plafond komen waar het inhuren van externe krachten onderdeel van is. Het inhuren van inleenkrachten dient dan telkens afgewogen te worden aan het max van het loonkosten plafond. Het loonkosten plafond mag jaarlijks met de prijsindexatie mee stijgen. Het waterschap dient zich telkens af te vragen: Kunnen wij dit zelf of kunnen wij hier iemand voor opleiden? Het waterschap is en blijft een goede, uitdagende werkgever en vertelt daarover. Het Waterschap presenteert zich elk jaar bij de open dagen van onderwijsinstellingen in de regio en biedt actief stages aan bij technische opleidingen. De afdelingen vergunningverlening en toezicht/handhaving dienen op het juiste kennis- en competentieniveau te worden gebracht.

Waterschappen hebben veel kennis over toepassingen die overal in de wereld van pas komen, vooral landen die te lijden hebben onder de gevolgen van wateroverlast, droogte en gevolgen van de verandering van het klimaat. Het waterschap blijft die kennis delen. Dit moet wel minimaal kostenneutraal zijn. Liefst dat het wat oplevert ten gunste van de belasting van de ingezetenen van het waterschap.

Het is goed dat waterschappen grote organisaties zijn met veel kennis en een hoge mate van ICT. Het is ook van belang dat data enerzijds goed worden beveiligd tegen hacken, en waar mogelijk toegankelijk en inzichtelijk zijn voor iedere burger en stakeholder. Het waterschap is een open overheid en dat stelt hoge eisen aan de ICT en gegevensbescherming en dat vraagt om voortdurende alertheid.

Om de betrokkenheid van het personeel en beleidsmakers te vergroten met het doel waarvoor het waterschap haar werk doet, stimuleert BBB dat kantoorpersoneel , maar ook de leden van het bestuur, elk jaar tenminste 3 werkdagen mee gaan met een medewerker in het veld, zoals gebiedsbeheerders, schouwmedewerkers, onderhoudsploegen, aannemers enzovoorts.

Het waterschap vertelt het verhaal van toekomst, heden en verleden zo veel en vaak mogelijk in de omgeving, in bijeenkomsten dicht bij de mensen en door het hele werkgebied.

Voor alle niveaus van scholen zorgt het waterschap dat er scholingsprogramma’s beschikbaar zijn en dat medewerkers over hun werk vertellen in scholen en andere plaatsen. Daarnaast zorgen zij voor werkbezoeken van deze scholen naar waterzuiveringen, gemalen, dijken en bijzondere gebieden.

Wat BBB betreft is het Watererfgoed van iedereen en dient dit ook goed zichtbaar te zijn en, waar mogelijk, vooral objecten (gemalen bijvoorbeeld), open te stellen voor bezoekers.

Deze objecten vertellen samen het verhaal van het verleden van de waterschappen en kunnen een goede brug vormen tussen het verhaal  van het verleden, van vandaag en van de toekomst.

 

De BBB-kernwaarden vormen de basis van waaruit wij onze doelstellingen behalen. Deze kernwaarden zijn:

• Noaberschap
  We geven om elkaar en werken respectvol samen.
  Er voor elkaar zijn is vanzelfsprekend.
• Gulden Regel
  Behandel de ander zoals je zelf behandeld wilt worden.
  Wat u niet wil wat u geschiedt, doe dat een ander niet.
  Wees betrouwbaar, eerlijk, oprecht en respectvol.
  Iedereen is gelijk. Transparant, helder en open.
• Authentiek
  Blijf jezelf, doe gewoon, wees positief (het glas is halfvol). Humorvol.
  Geen arrogantie, geen spatjes.
• Professioneel
  Kijk vooruit, naar de lange(re) termijn. Goede stijl & houding.
  Stel het algemeen belang boven het persoonlijk belang.