DE STEM VAN EN VOOR HET PLATTELAND
DE STEM VAN EN VOOR HET PLATTELAND
Melktaps onder druk door nieuwe regelgeving, BBB stelt Kamervragen
Gepubliceerd op: 31-10-2024
BBB stelt Kamervragen over strengere regelgeving voor melktaps: melktaps onder druk door nieuwe regelgeving voor rauwe melk.
Caroline van der Plas en Mariska Rikkers uitten hun zorgen over de impact van de nieuwe regelgeving voor melktaps. Tijdens het debat over de Tabaks- en Warenwet op 11 september heeft BBB deze zorgen ook al naar voren gebracht. Vanaf 1 januari 2025 moeten veehouders die rauwe melk verkopen hun melk maandelijks laten controleren op Salmonella, Campylobacter en STEC. Deze verplichte maandelijkse testen kunnen echter flinke kosten met zich meebrengen, die kunnen oplopen tot €150 per maand. Dit zou het voor veel boeren vrijwel onmogelijk maken om hun melktap rendabel te houden, en daarmee dus open te houden. Deze melktaps zijn vaak kleinschalige, lokale initiatieven die consumenten toegang geven tot verse, onbewerkte melk en het contact met de boer versterken.
De verplichte maandelijkse testfrequentie die vanaf 1 januari 2025 zal gelden is vastgelegd in een algemene maatregel van bestuur, waarmee Nederland verder gaat dan de aanbevelingen uit een auditrapport van de Europese Commissie. Dit rapport stelde wel dat er een gebrek aan testfrequentie was, maar adviseerde geen maandelijkse controles. Veel besmettingen met bacteriën zoals Salmonella en Campylobacter zijn bovendien afkomstig van andere bronnen, zoals rauw vlees, en niet van rauwe melk.
Deze regelgeving is nieuw voor houders van geiten, schapen, buffels, paarden, ezels en kamelen, wat hen plotseling voor extra kosten plaatst zonder dat daar, zover bij ons bekend, eerdere grotere incidenten aan ten grondslag liggen. BBB is kritisch tegenover deze beleidsverandering, dat de winstgevendheid van boerderijwinkels, waarin melktaps vaak zijn opgenomen, in gevaar brengt. Dit soort verkooppunten is juist waardevol, omdat ze consumenten dichter bij de bron van hun voedsel brengen en het vertrouwen tussen boer en burger versterken, iets wat essentieel is in de huidige tijd van toenemende landbouwdiscussies.
Caroline van der Plas verwoordt het standpunt als volgt: “Als het aan de BBB ligt, moeten ondernemers zonder al te veel lasten een kleine onderneming kunnen beginnen, zoals een melktappunt. Juist dit soort initiatieven zorgen voor educatie, kennis over verse producten en gesprekken met de boer en boerin. De verkoop van rauwe melk moet op dit moment al voldoen aan strenge regelgeving, zoals vastgelegd in artikel 8 van het Warenwetbesluit hygiëne van levensmiddelen. De zware kosten voor maandelijkse tests vinden wij dan ook niet proportioneel. De NVWA heeft bovendien zicht op de bedrijven; een extra meldplicht zou overbodig zijn.”
In antwoord op deze ontwikkelingen stelt BBB schriftelijke Kamervragen aan de staatssecretaris van Jeugd, Preventie en Sport. BBB hoopt dat deze vragen leiden tot een heroverweging van de voorgenomen maatregelen en een oplossing die de toekomst van melktaps waarborgt.
Schriftelijke Vragen van Van der Plas en Rikkers (BBB) aan de Staatssecretaris van Jeugd, Preventie en Sport over het bericht “einde van het melktappunt”
- Bent u bekend met de zorgen van veehouders en belangenorganisatie Agractie waarin zorgen worden geuit over de nieuwe regelgeving voor de verkoop van rauwe melk?
- Waarom is in de algemene maatregel van bestuur opgenomen dat rauwe melk met ingang van 1 januari 2025 maandelijks moet worden gecontroleerd op de aanwezigheid van Salmonella, Campylobacter en STEC?
- Wat is de noodzaak om met ingang van 1 januari 2025 rauwe melk maandelijks te controleren op de aanwezigheid van Salmonella, Campylobacter en STEC?
- Hoeveel vermoedelijke besmettingen door rauwe melk zijn er per jaar geweest in het verleden?
- Hoeveel procent van de melkleverende bedrijven testte in de laatste ronde van het landelijk programma (bij Royal GD) positief voor salmonella?
- Waarom wordt dit beleid ingevoerd terwijl de meeste besmettingen met Salmonella, Campylobacter en STEC afkomstig zijn van rauw vlees en niet van rauwe melk?
- Klopt het dat het directoraat-generaal (hierna: DG) Gezondheid en Voedselveiligheid van de Europese Commissie in het auditrapport ter beoordeling van de officiële controles met betrekking tot de veiligheid van melk en zuivelproducten van 25 april 2022 enkel het bezwaar had dat: “De handhaving van de microbiologische criteria (……) wordt evenwel ondermijnd omdat er geen testfrequenties zijn vastgesteld”, en dat het DG niet zelf een maandelijkse aanraadde?
- Bent u zich ervan bewust dat deze kostbare onderzoeken de rentabiliteit van boerderijwinkels met melktaps, flink onder druk zetten? Vindt de staatssecretaris het proportioneel dat boeren elke maand 150 euro voor een onderzoek moeten neerleggen alleen maar omdat ze een melktappunt hebben?
- Bent u zich ervan bewust dat deze onderzoeken voor de houders van geiten, schapen, buffels, paarden, ezels en kamelen, anders dan bij houders van melkkoeien, nieuw zijn? Zorgt dit ervoor dat u anders nadenkt over uw antwoord bij vraag 6?
- Realiseert u zich dat boeren nauwelijks nog iets verdienen aan hun melktap door deze nieuwe regelgeving?
- Bent u het met BBB eens dat initiatieven als een melktap zorgen voor educatie, kennis over verse producten, gesprekken met de boer en boerin — heel belangrijk in deze tijd van grote landbouwdiscussies — en interesse in de veehouderij? Hoe verhoudt dit beleid zich tot de maatschappelijke wenselijkheid van melktaps voor het verbeteren van de contacten tussen boer en burger?
- Hoe rijmt dit beleid met de stimulans van de overheid voor boeren om te investeren in de verbreding van hun bedrijf, waaronder de huisverkoop van rauwe melk?
- Bent u het met de BBB eens dat de kwaliteit van de melk van Nederlandse veehouders tot de beste van de wereld behoort?
- Bent u bereid om het beleid van het vorige kabinet te heroverwegen en terug te keren naar de regeling zoals die nu geldt? En zo ja kunt u dit toezeggen? Zo nee waarom niet?
