Vreemde mestbrief uit Brussel

BBB is verbaasd over de timing en de inhoud van de brief van de Europese Commissie als reactie op de mestplannen van minister Femke Wiersma, van LVVN.  De Europese Commissie stelt bedenkingen te hebben over de effectiviteit van bepaalde maatregelen en de gevolgen van sommige andere maatregelen.

De brief komt op een raar moment, meent BBB. Op dit moment is de nieuwe Eurocommissaris voor Milieu, Jessika Roswall nog niet aangetreden. De nieuwe Europese Commissie begint per 1 december. “Het lijkt erop dat het directoraat-generaal Milieu dit signaal nog even gauw voor 1 december wilde uitsturen”, vermoedt BBB-fractievoorzitter Caroline van der Plas.

Op dit moment is de vicevoorzitter van de Europese Commissie, Maros Šefčovič, met de milieuportefeuille belast, omdat de voormalige Eurocommissaris Virginijus Sinkevičius voor de fractie van de Groenen Europarlementslid geworden. 

De nieuwe Europese Commissie wordt binnen een paar weken geïnstalleerd. Verdere communicatie over de mestplannen en de brief die de Kamer deze week ontving, zal hoogstwaarschijnlijk dus met die nieuwe Eurocommissaris zijn. Ook dat maakt het moment van de brief vreemd, vindt Van der Plas: “Typisch, degene die het antwoord gaat ontvangen, heeft de brief niet geschreven en die heeft misschien zelfs wel een totaal andere mening dan wat hier in die brief staat. Dat is natuurlijk lastig communiceren.”

Veestapel

De brief lijkt te sturen op krimp van de veestapel. “Echter, de nieuwe Eurocommissaris voor Landbouw Christophe Hansen heeft uitgesproken dat dat geen doel op zich meer moet zijn”, zegt Van der Plas. Hij wil meer inzet op emissiereductie en innovatie. De toekomstige milieucommissaris Jessika Roswall die verantwoordelijk is voor waterkwaliteit heeft tijdens de hoorzitting in Brussel ook gesteld open te staan voor innovatieve emissiereductie-oplossingen. In antwoord op vragen van BBB-Europarlementariër Sander Smit, gaf zij aan te willen samenwerken met de landbouwsector en zich bewust te zijn van de situatie van lidstaten zoals Nederland en Ierland, met mestderogatie.

Waterkwaliteit

De opmerkingen van de Europese Commissie over de waterkwaliteit en nitraat zijn volgens Van der Plas ook oude wijn in nieuwe zakken. “Juist op derogatiebedrijven is immers aantoonbaar geen grote sprake van overschrijding van de waterkwaliteitsnormen inzake nitraat. De Europese Commissie weet dat.” Juist het wegvallen van de derogatie zou verslechtering van de waterkwaliteit in de hand kunnen werken als gevolg van de afname van het graslandareaal.

Bovendien geeft ook het RIVM aan dat de waterkwaliteit nu iets achteruit is gegaan vanwege de droge zomers van 2018, 2019 en 2020. De afgelopen zomers waren juist weer natter. Daarom is de verwachting dat de waterkwaliteit de komende tijd weer iets toeneemt.

Ook rapporteren lidstaten ieder volgens hun eigen methoden aan de Europese Commissie. De data over de waterkwaliteit in Nederland wijken vaak op regionaal, Euregionaal, grensoverschrijdend niveau (Duitsland, België) af van de gerapporteerde data uit buurlanden. “Het inroepen van kritische wetenschappers en onderzoeksjournalisten voor daadwerkelijke contra-expertise wordt sterk aanbevolen”, meent Van der Plas.

Het Europees Parlement en de Europese Commissie hebben geen directe invloed op het RIVM of de gerapporteerde meetgegevens. Deze zijn bij het ministerie van LVVN bekend en moeten door het ministerie wellicht nogmaals kritisch geëvalueerd worden.