‘Rekenmodel Aerius dubbel ongeschikt voor opkoop piekbelasters’ – Kamervragen

‘Stikstofmodel Aerius is dubbel ongeschikt voor het uitkopen van piekbelasters nabij natuur.’ Dat blijkt een van de uitkomsten van de nieuwste studie van onderzoekers Matt Briggs en Jaap Hanekamp. ‘Voor lokaal beleid werd dit model al afgeraden: te onzeker. Die onzekerheid blijkt echter nog veel groter bij zogenaamde piekbelasters, volgens een nieuwe studie.’ Fractievoorzitter Caroline van der Plas stelt Kamervragen.

“Rekenmodel Aerius is dubbel ongeschikt voor het opkopen van piekbelasters nabij natuurgebieden.” Dat stelt stichting Agri Facts. Zij schrijven: “In 2020 constateerde het adviescollege Meten en Berekenen Stikstof al dat Aerius ongeschikt is voor het lokale stikstofbeleid van het kabinet. Dit vanwege de grote onzekerheden in de rekenuitkomsten op lokaal niveau. Nu blijken die onzekerheden nóg veel groter voor specifiek de piekbelasters. Dit is een van de uitkomsten van de nieuwste studie van onderzoekers Matt Briggs en Jaap Hanekamp. Onlangs gaf het RIVM gegevens vrij van teststudies van het model (modelvalidaties). Die werden door Briggs en Hanekamp bestudeerd. Met Aerius valt onmogelijk hard te maken welke stikstofruimte vrijkomt op een natuurgebied, bij opkoop van een piekbelaster.”

Kamervragen
Kamervragen van het lid van der Plas aan de Minister van Natuur en Stikstof naar aanleiding van het artikel ‘Aerius dubbel ongeschikt voor opkoop piekbelasters’ en de onderliggende studie Rebuttal On RIVM’s Critique Of Briggs et al. AERIUS/OPS Model Performance. 
Link: https://stichtingagrifacts.nl/aerius-dubbel-ongeschikt-voor-opkoop-piekbelasters/

1. In de afgelopen jaren werden verschillende definities van ‘piekbelaster’ gehanteerd zoals bijvoorbeeld overschrijding van de grenswaarde van 2 mol/ha/jaar; een relatief hoge totale vracht op één natuurgebied; een relatief hoge totale vracht op de landelijke natuur, soms wordt gesproken over de hoogste emissies i.p.v. deposities, oftewel de gekozen uitgangspunten en rekenmethode bepalen de uitkomst dus is de vraag of de minister exact kan aangeven wat haar definitie is van piekbelaster? 
2. En kan de minister daarbij precies aangeven hoe deze wordt berekend?
3. Erkent de minister dat de keuze in uitgangspunten en rekenmethode bepalend zijn voor wie als piekbelaster wordt aangemerkt?
4. Voor het rapport van Johan Remkes werd het memo Concept-analyse mogelijk effect piekbelasters, 30-9-’22 opgesteld, klopt het dat het RIVM de inhoudelijke analyses heeft gemaakt op verzoek van het ministerie van LNV?
5. In dit memo zijn twee nieuwe definities van piekbelaster geformuleerd, wie heeft deze twee definities geformuleerd?
6. Is dit een politieke keuze of een wetenschappelijk onderbouwde keuze? 
7. En waarom is voor deze twee definities gekozen?
8. Kan de minister aangeven hoe groot de onzekerheid is in de berekende piekbelasting die één piekbelaster veroorzaakt? 
9. En dit specifiek voor één boerderij, die piekbelasting veroorzaakt op één N2000-gebied?
10. Klopt het dat die onzekerheid groter wordt, naarmate de emissie hoger is?
11. Voor de (her)uitgifte van stikstofruimte voor nieuwe projecten is de depositie per relevant hexagoon maatgevend, wanneer één piekbelaster op één hexagoon een berekende stikstofbelasting veroorzaakt van 20 mol/ha/jaar (een realistisch getal), hoe groot is dan de onzekerheid in dit berekende getal?
12. In vervolg op de vorige vraag: wanneer de emissies van deze piekbelaster worden teruggebracht naar nul, berekent Aerius 20 mol/ha/jaar minder depositie op het relevante hexagoon, zou de ‘stikstofwinst’ gezien de forse onzekerheid ook veel minder kunnen zijn dan 20 mol/ha/jaar, bijvoorbeeld maar 10 mol/ha/jaar of zelfs nul? 
13. Of kan het veel meer zijn dan 20 mol/ha/jaar?
14. Klopt het dat voor inname van stikstof (terugbrengen stikstofuitstoot van piekbelasters naar bijna nul) gerekend wordt op het detailniveau van hexagonen? M.a.w. wordt per hexagoon de stikstofafname bepaald? Zo ja, waarom is het nodig om op hexagoonniveau te rekenen?
15. In vervolg op de vorige vraag. Klopt het dat bij heruitgifte van de stikstofruimte voor nieuwe projecten gekeken wordt op het detailniveau van hexagonen? Zo ja, kan Aerius dergelijke berekeningen op hexagoonniveau met voldoende zekerheid maken?
16. De studie Rebuttal On RIVM’s Critique Of Briggs et al. AERIUS/OPS Model Performance laat zien dat de onzekerheid van Aerius groter is, naarmate de emissiebron groter is. Is de minister het hiermee eens? Zo niet, uit welk studie blijkt het tegendeel? 
17. Het aantal rechtszaken neemt hand over hand toe want er kan kort samengevat onvoldoende worden gegarandeerd dat het beleid werkt en daardoor zijn te grote onzekerheden debet aan die rechtszaken, de Aerius-berekeningen op piekbelaster-niveau (uitgaande van één onderneming bij één natuurgebied) kennen relatief grote onzekerheden, hoe gaat de minister ervoor zorgen dat deze onzekerheden niet gaan leiden tot nóg meer rechtszaken?