Verkiezingsprogramma Waterschap Vallei en Veluwe

 

1. Gezonde hoogwaterbescherming  

Het verbeteren en versterken van dijken bij zee, langs rivieren, kanalen en andere  waterwegen en het versterken daarvan is nodig om ons (en onze dijken) te beschermen  tegen hoogwater en toekomstige zeespiegelstijging en bodemdaling.  

Dat betekent dat goed in de gaten moeten gehouden worden hoe bodemdaling ontstaat  maar ook betekent stijging van de zeespiegel een noodzakelijke versterking van dijken  en andere waterkeringen.  

Ondernemers die bij die waterkeringen en op de stranden hun bedrijf uitoefenen moeten  dat kunnen blijven doen. Belangrijk is ook dat waterschappen bij ruimtelijke ontwikkeling  (wonen, bedrijfsterreinen enz.) mee gaan praten vanuit de sturende rol van het water.  Niet alles kan meer overal!  

Het versterken en aanleggen van dijken en kades vindt plaats op een innovatieve  manier, waarbij bewoners mee kunnen spreken over hun omgeving en de inrichting  daarvan het kan niet zo zijn dat een waterschap opeens besluit dat in jouw achtertuin de  dijkversterking komt.  

Om stevige slootkanten (en ook dijktaluds) te houden is een goed wortelontwikkeling van  de grasmat van belang. Daartoe zou elke vorm van verstandige bemesting moeten  worden aangewend. Dat kan via bemesten. Overigens geeft beweiden van dijken met schapen en jongvee een extra  versteviging van de bodem. 

Ook mag er ruimte zijn voor bankjes voor het uitzicht, vissteigers en recreatieve  elementen. De belastingbetaler mag meegenieten van het werk.  

Grijs wordt ingeruild voor groen. Burgers en bedrijven worden via  

informatiecampagnes gestimuleerd om tuinen en bedrijventerreinen te vergroenen zodat  er meer water opgenomen wordt in de grond, en niet op een overlast gevende manier  wegspoelt.  

2. Gezond en voldoende zoet water  

Gezond water in sloten en kanalen is van groot belang voor de agrarische gebruikers,  recreanten, de natuur en het grondwater.  

Daarmee zorg je ervoor dat er gezond voedsel zonder vreemde stoffen verbouwd kan  worden, dieren en gewassen gezond blijven, de recreant zonder zorgen kan recreëren en  de biodiversiteit op orde is, zodat er voldoende gezonde dieren en planten in het water  zijn en er op een verantwoorde manier gevist kan worden door de beroeps- en  sportvisser.  

Het waterschap zet bermen, dijken, groenstroken en akkerranden in om de insecten en bijenpopulatie te beschermen. Er wordt gekozen om veel insectenhotels te plaatsen  voor het verbeteren van de biodiversiteit. Uiteraard in overleg met de omgeving.  Bermen, dijken en groenstroken in beheer van het waterschap worden op een natuurlijke  wijze beheerd. Er wordt alleen gemaaid als dat strikt noodzakelijk is voor de veiligheid.  Agrariërs worden financieel ondersteund voor het aanleggen van bloemrijke  akkerranden. Zo wordt de bijenpopulatie beschermd, is bestuiving van gewassen  gewaarborgd en wordt de aanwezigheid van natuurlijke gewasbescherming gestimuleerd.  

Het waterschap meet samen met de agrariërs en anderen met grote regelmaat de  kwaliteit van het water.  

De Kaderrichtlijn water is een EU regel waar door NL zelf de lat te hoog gelegd is, om  voor 2027 nog schoner water te krijgen dan een bergbeekje boven in de Alpen.  België en Duitsland hanteren veel minder strenge normen. Ten onrechte wordt verondersteld  dat bufferzones de kwaliteit van het oppervlaktewater significant kunnen verbeteren. Waterkwaliteit moet geborgd worden door onafhankelijk, frequent en transparant onderzoek. Vervuiling wordt onder andere veroorzaakt door gebiedsvreemd water en het capaciteitsgebrek van het rioolstelsel.

Het waterschap onderzoekt welke invloed de waterbodem en omgeving heeft op de  waterkwaliteit. Daarmee kan gericht gewerkt worden aan de verbetering of kan bewezen  worden dat er binnen de natuurlijke omgeving geen verdere verbetering mogelijk is.   

3. Voldoende zoet water  

Er dient voldoende zoet water te zijn om te voorzien in de jaarrond behoefte van de  agrariër, de natuur, de recreant, de dorpeling en de stedeling.  

Er dient gewerkt te worden aan opvang van water in de periode van veel neerslag, zodat  dat dit in tijden van krapte weer beschikbaar komt, voor dieren en gewassen en ook voor  verkoeling in de versteende stad.  

BBB wil alternatieven promoten tegen zinloos gebruik van drinkwater.  

Vooral alternatieven voor grootverbruikers van drinkwater (b.v. papierindustie op de  Veluwe), waar komt drinkwater als koelwater gebruiken voor? Inventariseren en  alternatieven voorstellen in overleg met alle betrokkenen.  

Voldoende zoet water draagt ook bij aan een goede grondwaterstand.  Dat opslaan dient innovatief te gebeuren, zodat deze waterbergingen niet aantrekkelijk  zijn voor ganzen.  

Denk hierbij aan het in het voorjaar en een deel van de zomer laten scharrelen van  varkens om eieren op te eten en ook voor het bestrijden van Japanse duizendknoop  komen deze dieren goed van pas. (Dit kan in een aantal waterschappen waar beperkt  varkenshouders zijn, provincie Utrecht heeft hier beleid voor gemaakt na een pilot)  

Het reguleren van het grondwaterpeil dient in goed overleg met de gebruikers te  gebeuren, alle gebruikers moeten kunnen mee besluiten.  

Grondwateronttrekkingen zijn de verantwoordelijkheid van de Waterschappen, zo ook  oppervlaktewaterbeheer. Die samenhang is in tijden van grote droogte de reden dat de  Waterschappen de grondwateronttrekkingen beheren. De natuur is weerbaar en  veerkrachtig, goed en voldoende voedsel heeft de prioriteit.  

Voor de Veluwe zijn aparte studies en besluiten noodzakelijk.  

We hebben in het verleden veel gemalen gebouwd om water af te voeren via aangelegde  watergangen. Efficiënt afvoeren was het streven. Hier is nog steeds niets mis mee maar  nu moeten we investeren om deze gemalen ook in te zetten om op te kunnen pompen in  droge tijden. Sommige zijn hier al voor klaar anderen niet of onvoldoende.  Denk aan inlaat pomp Apeldoorns kanaal bij Dieren voor water uit de IJssel.  Via dit kanaal kan de hele IJsselvallei van water voorzien worden.  

Water aanvoeren als het nodig is uit het IJsselmeer naar de Gelderse vallei en de  Randmeer kust.  

Dit betekent o a meer en eerder water vasthouden van de IJssel als droogte verwacht  wordt.  

Het IJsselmeer is ons grootste zoetwater bekken.  

Probeer in de rioolwaterzuiveringen de laatste resten er nog beter uit te halen. Dit water  is dan wellicht geschikt als koelwater in de papier industrie of als beregeningswater in de  landbouw.  

Veluwemassief. Het unieke Veluwemassief wordt gebruikt als reservoir voor  drinkwater. De Provincie, Vitens, het Waterschap, Natuurmonumenten en anderen zijn  betrokken en het onderwerp staat op de agenda’s.  

Het is echter nu niet alleen maar grondwater dat geëxploiteerd wordt, maar er wordt op  allerlei dieptes naar bruikbare aardwarmte gezocht. De energiecrisis heeft dit in een  stroomversnelling gebracht. Het is onduidelijk of de grondwateronttrekkingen ten  behoeve van aardwarmte, de warmtepompen, geheel in beeld zijn en wat de  verantwoordelijkheid van de Waterschappen hierin is. Goed overleg met de relevante  instanties is essentieel. Wij vinden dat het Veluwemassief een gebiedseigen benadering  behoeft.  

4. Gezond gezuiverd water  

Onze rioolwaterzuiveringsinstallaties verbeteren, zodat deze geschikt zijn voor het  verwijderen van medicijnresten, hormonen, resistente bacteriën, microplastics en  overige chemische verontreiniging.  

Een groot gedeelte van het werk voor waterschappen is het zuiveren van water dat als  rioolwater wordt aangeboden vanuit particulieren, instellingen, bedrijven en agrariërs.  Om te voorkomen dat bepaalde stoffen minder in het riool komen, zou het samenwerken  met ziekenhuizen en verzorgingshuizen om daar alvast een filter te plaatsen die  medicijnen, hormonen enz. eruit filtert. Wat er niet in gaat hoeft er ook niet meer  uitgehaald te worden. Het is aan de waterzuiveringen om een proactieve rol te spelen in  het zo vroeg mogelijk in de rioolwaterstroom separeren van de zeer ongewenste  vervuilingen. Ketengericht denken.  

In deze zogenaamde waterketen wordt steeds meer gekeken naar terugwinnen van  grondstoffen zoals fosfaat, cellulose en struviet. Dat is een goede zaak.  

Hierop zal steeds meer ingezet moeten worden om op deze manier niet alleen materialen  terug te winnen maar ook energie uit het overgebleven slib te kunnen produceren.  Ook de warmte van de waterzuiveringen kan prima gebruikt worden voor de omgeving.  De ontwikkeling van waterzuivering gaat snel. Het is belangrijk dat er in de toekomst  veel aandacht komt voor het eruit zuiveren van medicijnresten, hormonen en andere  verontreinigingen, hierdoor blijft het oppervlaktewater schoon. Blijven investeren in  innovaties is hierbij essentieel.  

Water dat uit de rioolzuiveringsinstallaties het oppervlaktewater in komt, moet zoveel  mogelijk vrij van Microverontreinigingen te zijn. Dit kan door het inzetten van een  zogenaamde vierde trap. Onderzocht dient te worden welke kosten dit oplevert en of  het water dan bijdraagt aan de kwaliteit van het oppervlaktewater.  

5. Gezonde financiën  

Waterschappen halen hun financiën volledig zelf op via belastingen/heffingen.  Die belastingen dienen voor alle belangengroepen rechtvaardig te zijn. Het is een solidair  systeem waar inwoners die het financieel moeilijk hebben vrijstelling (voor een deel) van  die belastingbetaling kunnen krijgen  

Het belastinggeld dat opgehaald wordt, dient besteed te worden aan de wettelijke taken, bij nieuw beleid dient er nagedacht te worden of het waterschap wel de  aangewezen partij is voor deze investering.  

Bij investeringen dient zoveel als mogelijk direct betaald te worden, als er een lening  genomen wordt, voor het versterken van dijken, het bouwen van een sluis dan dient  deze afgelost te worden in de termijn dat deze afgeschreven wordt. Als de lening deel  uitmaakt van een groter bedrag aan leningen dan wordt voor de afschrijving de  gemiddelde afschrijvingstermijn bepaald.  

Wij willen dat onze kinderen en kleinkinderen hun eigen waterschap keuzes kunnen  maken, zonder lasten uit het verleden.  

Met gezond verstand belastingheffing is kijken of een indexering of inflatiecorrectie wel  nodig is. Gebruik eerst overschotten van de jaarrekening. 

Verder is het van belang dat de reserves die aangehouden worden voldoende ruimte  bieden om de lasten niet of beperkt te verhogen.  

BBB is voor een gezonde verdeling van de lasten en werkt eraan mee om nieuwe  belastingregels een eerlijke verdeling geven over de categorieën van belastingbetalers de  afgelopen jaren hebben agrariërs onevenredig bijgedragen.  

Kwijtschelding is een goede regeling, die ervoor zorgt dat de mensen die geen belasting  kunnen bijdragen, zich niet in de schulden hoeven te steken. Bij inkoop- en aanbesteding  wordt de gunning aan regionale en plaatselijke bedrijven verbeterd.  

6. Gezonde organisatie  

Waterschappen moeten eraan werken dat hun organisatie logisch blijft nadenken. De  organisatie weet op tijd aan te geven, dat er door tekort aan personeel niet alles gedaan  kan worden.  

Het is van belang dat de organisatie bereikbaar is, bij calamiteiten, ja dus ook in het  weekeinde en in de nacht, zodat er snel en vaardig gereageerd kan worden op meldingen  van overlast etc.  

Het waterschap is op werkdagen goed bereikbaar en verplicht zich ertoe om de vragen  van inwoners, agrariërs en bedrijven adequaat te beantwoorden.  

Door zoveel mogelijk te richten op de wettelijke taken, zullen er over het algemeen geen  mensen extra ingezet hoeven te worden, daarom is het verstandig om te sturen op een  jaarlijks budget voor personeel. Dan kan de organisatie zelf kiezen hoeveel mensen ze  voor dat bedrag willen inzetten.  

Het inhuren van dure inleenkrachten dient telkens afgewogen te worden en voorzien van  een maximumbudget en termijn. Wat kost het en hoe lang duurt het.  Het waterschap dient zich telkens af te vragen: Kunnen wij dit zelf of kunnen wij hier  iemand voor opleiden?  

Het waterschap is en blijft een uitdagende werkgever en vertelt daarover.  Het Waterschap presenteert zich elk jaar bij de open dagen van onderwijsinstellingen in  de regio en biedt actief stages en traineeships aan bij technische opleidingen.  

De rijksoverheid bedenkt nieuwe taken voor het waterschap waarvoor geen geld  afgestaan wordt. Dat betekent dat de waterschappen ook bereid moeten zijn om nee  te zeggen tegen nieuwe functies zonder dat daar geld voor meekomt.  

Waterschappen hebben veel kennis over toepassingen die overal in de wereld van pas  komen, vooral landen die te lijden hebben onder de gevolgen van wateroverlast, droogte  en gevolgen van de verandering van het klimaat. Het waterschap blijft die kennis  delen. De deskundigheid van de waterschappen is geen politiek instrument en  wens politieke ideologieën horen daar niet in thuis.  

Het is goed dat waterschappen grote organisaties zijn met veel kennis en een hoge mate  van ICT. Het is ook van belang dat data waar ze over beschikken inzichtelijk is voor  iedere stakeholder.  

Dat betekent dat de sites daarvoor open overheid voorzien worden van informatie die  eenvoudig te vergelijken en te downloaden is.  

De door het waterschap verzamelde data komt op veel vlakken van pas en kan worden  gebruikt voor veiligheid op de wegen, stromingen bij sluizen, gemalen enzovoorts, deze  data kan de basis zijn voor toekomstige besluiten.  

Het waterschap heeft veel informatie opgeslagen in hun systemen, het is van groot  belang dat deze informatie niet in verkeerde handen valt. Een goede bescherming tegen  cybercriminaliteit is van groot belang.  

Hetzelfde geldt voor de toegang voor de digitale aansturing van gemalen, sluizen,  rioolwaterzuiveringen en andere kunstwerken zoals bruggen. De besturing daarvan mag  geen prooi worden van cybercriminelen. 

Het waterschap is soms een digitaal/computer gedreven organisatie, voor BBB blijft het  van belang dat de mens op nummer 1 staat en blijft staan.  

Voor BBB betekent het dat kantoorpersoneel elk jaar tenminste 5 werkdagen  meewerkt met de medewerkers in het veld, zoals gebiedsbeheerders,  schouwmedewerkers, wegenonderhouders enzovoorts. Hierdoor komen bureaubiologen,  kantooringenieurs en kantoortijgers weer in aanraking met de basis waar het waterschap  om draait en kunnen zij zien hoe hun plannen in de praktijk uitwerken.  

Andersom gaan de mensen uit het veld langs bij hun collega’s op kantoor, om te zien hoe  het daar werkt.  

Het waterschap vertelt het verhaal van toekomst, heden en verleden zo veel en vaak  mogelijk in de omgeving, in bijeenkomsten dicht bij de mensen en door het hele  werkgebied.  

Voor alle niveaus van scholen zorgt het waterschap dat er scholingsprogramma’s  beschikbaar zijn en dat medewerkers over hun werk vertellen in scholen en andere  plaatsen. Daarnaast zorgen zij voor werkbezoeken van deze scholen naar  waterzuiveringen, gemalen, dijken en bijzondere gebieden.  

7. Gezond wegenbeleid  

Niet alle waterschappen zijn wegbeheerder, maar als deze er zijn dan dienen deze  schoon, heel en veilig te zijn.  Dat betekent dat onderhoud tijdig gebeurt tegen de maatschappelijk laagst mogelijke  kosten.  

Wegbermen in het beheer van het waterschap worden op een natuurlijke wijze beheerd.  Er wordt alleen dan gemaaid waar het strikt noodzakelijk is voor de verkeersveiligheid.  We zaaien wegbermen in met bloemrijke inheemse mengsels. Dit om de insecten en  bijenpopulatie te beschermen.  

Bij voorkeur worden wegen overgedragen aan Gemeenten of Provincies.  Veel wegen die in eigendom van waterschappen zijn, zijn wegen buiten de bebouwde  kom. Het waterschap heft hier belasting over aan de bedrijven in die gebieden, omdat zij  ervan profiteren. Dit zijn over het algemeen agrarische bedrijven, zij betalen dus een  extra heffing.  

Wegen buiten de bebouwde worden door bijna iedereen gebruikt, het is dus eigenlijk  vreemd dat deze groep hier apart voor wordt belast.  

Als het eigendom van de wegen naar de gemeente of provincie gaat, betaalt iedereen  mee aan het wegenonderhoud en vervalt de heffing van het waterschap bij de agrariër.  

8. Gezond en levend Watererfgoed 

Waterschappen hebben een lange historie.  

Deze historie is vastgelegd in het landschap en is als watermonument te zien, zoals oude  gemalen, sluizen, oude waterschap kantoren en poldermolens.  

Door de vele fusies, zijn er naast deze, in het landschap zichtbare werken, ook vele  kunstwerken, hanzebekers, schilderijen en gebruiksvoorwerpen overgebleven.  

Wat BBB betreft is het Watererfgoed van iedereen en dient ook goed zichtbaar te zijn en  waar mogelijk te bezoeken.  

Deze vertellen samen het verhaal van het verleden van de waterschappen en kunnen een  goede brug vormen naar het verhaal van toen naar nu en de toekomst.  

Het waterschap is verantwoordelijk voor onderhoud en zeker daar waar het makkelijk  bereikbaar watermonumenten/watererfgoed betreft door deze open te stellen voor  publiek en te voorzien van informatieborden.  

De collectie overig watererfgoed, kan in het waterschapskantoor in wisselende  tentoonstellingen worden getoond.  

Watererfgoed past prima in een onderwijsprogramma dat aan scholen aangeboden  wordt.  

De oude waterschap gebouwen, kunnen naast een bezichtiging gebruikt worden door  anderen die er een goede functie aan geven, waardoor het object weer kan stralen in een  nieuw gebruik, dat past bij de historie van het gebouw en de omgeving.  

Overdracht naar een aparte juridische entiteit (stichting) die verantwoordelijk is voor dit  Watererfgoed is wat BBB betreft een prima optie.  

Het beleid voor bevers, dassen, muskusratten en andere schade veroorzakers moet  duidelijk worden, aan de ene kant zien we onze biodiversiteit aan de andere kant de  veiligheid.  

Afplaggen. Het waterschap werkt actief mee in gebiedsprocessen om beekdalen af te  graven {afplaggen}voor het aanleggen van nieuwe natuur. Dit gaat veel vruchtbare  landbouw grond kosten waar geen voedsel op verbouwd kan worden. De boeren moeten  extensiveren en aan kringloop landbouw doen. Hier is juist meer grond voor nodig. Door  de bovenlaag af te graven verdwijnt de spons werking van de bodem om water vast te  houden voor droge tijden.  

Met deze afgeplagde gebieden kan de landbouw niets meer. Deze plannen worden veelal  uitgevoerd om dat er subsidie voor is en men samen met natuur organisaties nieuwe  natuur wil maken. Maar de vraag is: wat is natuur? De BBB fractie in waterschap V&V  gaat deze discussie graag aan.  

De poldermolens en gemalen: veel poldermolens en oude gemalen werken nog en  worden door de waterschappen of stichtingen onderhouden. Velen zijn zoals dat heet  maalvaardig, het zou mooi zijn als de waterschappen bij extreme omstandigheden  gebruik kunnen maken van de maalkracht van deze objecten. Uiteraard alleen als dit  nodig is.  

De waterschappen zouden hiervoor een premie moeten geven voor het maalvaardig  houden van de molens en voor de inzet hiervan tijdens bijzondere weersomstandigheden.