Stabiliteit van elektriciteit staat ernstig onder druk, BBB stelt Kamervragen

Nederland stond internationaal bekend vanwege de hoge zekerheid van ons elektriciteitssysteem, wel 99,99%! Maar de laatste jaren heeft de Nederlandse regering in verband met de energietransitie slecht doordachte keuzes gemaakt. Het gevolg hiervan is dat de zekerheid van onze elektriciteit ernstig onder druk is komen te staan.

Planning
Om dit probleem op te lossen is er een technische planning nodig. Heel simpel; wat kan, wat heeft voorrang nodig en wat moeten we nu even niet doen. Deze planning is er niet, en in de tussentijd zien we tot op de dag van vandaag dat er steeds meer aangesloten moet worden op het al zwaar overbelaste elektriciteitsnet.  

In Zwitserland dreigt een vergelijkbaar probleem. Door een onzekere elektriciteitsmarkt en risico´s op grootschalige uitval van elektriciteit wordt er gewerkt aan een noodverordening waar bij het hoogste dreigingsniveau, elektrische gebruiksvoorwerpen en auto´s aan banden worden gelegd of alleen nog voor essentiele verplaatsingen gebruikt mogen worden. dit soort situaties moeten we voor blijven. Het mag niet zo zijn dat ons dagelijkse leven beperkt gaat worden door kortzichtige fouten van de overheid. 

Weinig aandacht
De combinatie van netcongestie en stijgende elektriciteitskosten worden een steeds groter en lastiger op te lossen probleem waar maar weinig aandacht aan wordt geschonken door netbeheerders en de media, terwijl er wel wetenschappelijk onderzoek naar wordt gedaan. Zo ook het Institute of Electrical and Electronics Engineers (IEEE). Hun onderzoek genaamd ‘Definition and Classification of Power System Stability – Revisited & Extended´ belicht meerdere mogelijke problemen waar maar weinig mee lijkt te gebeuren, terwijl dit wel onzichtbaar op ons af dreigt te komen en waardoor we de controle volledig kwijt kunnen raken.

De kern van het verhaal is dat deze energietransitie en de steeds groter wordende afhankelijkheid van hernieuwbare energie problemen heeft gecreëerd in de stabiliteit waar de middelen om het te monitoren, analyseren en risico’s te beheersen nog niet voor bestaan en dus nog ontwikkeld moeten worden. We rijden op een ongeluk af zonder gordel en airbag. Ook zegt het onderzoek dat: hernieuwbare energiesystemen (zoals wind en zon) niet uit zichzelf de kracht hebben om energie op te wekken. Dit creeert nieuwe stabiliteitsproblemen en kenmerken die niet bekend waren toen het systeem nog primair draaide op synchrone generators. Het onderzoek werd geleid door professor Vijay Vittal, en levert ook oplossingen.

Kort samengevat: We hebben een duidelijk plan nodig, en snel ook. Ook moeten we de negatieve impact van hernieuwbare energie op de stabiliteit van ons net niet onderschatten, en heel snel werk maken van stabiele vormen van elektriciteitsopwekking.  Want we moeten de stabiliteit van ons elektriciteitssysteem voor onze burgers kunnen garanderen zonder dat dit al te veel ten koste gaat van onze kwaliteit van leven. Henk Vermeer stelt Kamervragen!

1. In hoeverre is de kennis van professor Vijay Vittal, een wereldleider op het gebied van elektriciteitsnetwerken en actief leiden lid van IEEE, bekend bij de Nederlandse minister van Energie, netbeheerders zoals Tennet, Aliander, Liander, en andere belangrijke spelers in het Nederlandse elektriciteitssysteem?
2. Wat hebben de ministers in de afgelopen twee jaar ondernomen met de inzichten van professor Vittal? Is er een rapport of update gepland over de genomen maatregelen? Zo nee, welke stappen overweegt de minister alsnog te nemen?
3. Hoe hebben de netwerkbeheerders tot dusver gebruik gemaakt van de internationale kennis van IEEE & professor Vittal in hun system engineering en operationele strategieën?
4. Waar staat Nederland momenteel in de ontwikkeling van de benodigde tools en technologieën die volgens professor Vittal’s team IEEE bevindingen nog ontwikkeld moeten worden?
5. Indien de ministers en de Nederlandse netwerkbedrijven de bevindingen van professor Vijay Vittal haar IEEE team onderschrijven, zijn de ministers het dan eens met het advies om onmiddellijk een halt toe te roepen aan de verdere integratie van hernieuwbare energiebronnen in het elektriciteitssysteem totdat de geïdentificeerde problemen adequaat zijn aangepakt en beheersbaar blijken?
6. Hoe beoordelen de ministers de huidige strategische, tactische, operationele en financiële plannen voor de komende 1, 5 en 10 jaar, gezien de mogelijk niet verwerkte inzichten en problemen in het recent gepresenteerde Nationale Plan Energiesysteem? Zijn de ministers van plan, dit plan bij te werken om rekening te houden met deze essentiële informatie en de daarmee samenhangende risico’s en financiële gevolgen?
7. Zijn de ministers op de hoogte van het artikel ´Eerste rijverboden voor elektrische auto’s gepland´? 
8. Zijn er in Nederland soortgelijke plannen in tijden van nood? Zo ja, hoe zien deze plannen eruit? 
9. Hoe kunnen we Zwitserse situaties verder voorkomen waarin er mogelijk elektrische automobilisten hun mobiliteit kwijtraken? Zou dit eventueel betekenen dat de ambities op elektrisch rijden iets meer losgelaten moeten worden zodat de overbelasting van het net enigszins afgeremd wordt? Wat zouden alternatieven kunnen zijn in dit soort situaties, zonder dat het dagelijkse leven en de mobiliteit geschaad wordt?