Nieuw onderzoek bevestigt: Piekbelastersbeleid is zinloos!

Uit nieuw onderzoek van de Universiteit van Amsterdam naar de concentratie van ammoniak in de lucht en het neerslaan daarvan op de grond blijkt dat veruit de meeste ammoniakuitstoot meteen de lucht in gaat. De ammoniak die niet de lucht in gaat slaat heel dicht bij de bron (ofwel de boerderij) neer. Dit onderzoek haalt het nut van de piekbelastersaanpak volledig onderuit! Een piekbelaster bevindt zich hooguit binnen een afstand van 300 meter van een Natura 2000 gebied; dat geldt maar voor weinig bedrijven.

De slechte wetenschappelijke onderbouwing is BBB al heel lang een doorn in het oog. Verschillende onderzoeken hebben al laten zien dat ammoniak anders neerslaat dan de minister beweert. Het stikstofbeleid is te veel gebaseerd op aannames en te weinig op daadwerkelijk onderzoek. Deels komt dit doordat bijvoorbeeld het meten van de zogenaamde ‘droge depositie’ heel duur is. Maar door een gebrek aan metingen en het negeren van aanwijzingen dat aannames niet kloppen voeren we slecht stikstofbeleid. Dit beleid heeft wel heel Nederland op slot gezet. Het nieuwe onderzoek laat zien dat die droge depositie waarschijnlijk fors overschat wordt. Meer onderzoek is dus hard nodig als de minister toch door wil met depositiebeleid. 

Het Nederlandse beleid richt zich vooral op landbouw: ammoniak uit de landbouw zou neerslaan in natuurgebieden, terwijl stikstof van verkeer en industrie de ‘deken’ in gaat. Zo kan het gebeuren dat een industrieel bedrijf dat naast een N2000 gebied zit en dezelfde uitstoot heeft als 25 melkveebedrijven bij elkaar geen probleem vormt. Dit bedrijf is geen piekbelaster en kan gewoon doorgaan. Een melkveebedrijf op dezelfde locatie moet echter worden opgekocht. Nu blijkt dus dat het onzin is om hierin een onderscheid te maken want ook ammoniak gaat ook vooral de deken in net als stikstof. 

Het goede nieuws is dat het besteedbare budget veel beter kan worden ingezet en dat het beleid voor iedereen gelijk getrokken kan worden. Het beleid moet van depositie beleid, waarbij modellen berekenen hoeveel depositie een bedrijf tot aan 25 kilometer verderop veroorzaakt, naar emissiebeleid. Dit beleid geldt voor alle sectoren, dus ook de industrie. Het is eenvoudiger en rechtvaardiger.  

De inzet op piekbelasters moet per direct worden aangepast. Buiten een grens van 500 meter, maar eigenlijk zelfs 300, is de neerslag van stikstof niet meer te herleiden naar een individueel bedrijf. Dat betekent dat ook in vergunningverlening er geen direct verband gelegd kan worden tussen uitstoot en neerslag buiten de 500 meter grens.

Kortom: de piekbelastersaanpak treft nog maar een beperkt aantal bedrijven. Het is zinloos om hier nog mee door te gaan. De stoppersregeling kan verbreed worden zodat bedrijven die graag willen stoppen de mogelijkheid hebben. Maar dat geldt alleen voor vrijwillige stoppers. Gedwongen opkoop is met dit onderzoek in de hand voor weinig bedrijven mogelijk en een instrument waar we snel vanaf moeten. BBB was altijd al tegen onteigening en is dus blij dat dit onderzoek onderstreept dat het een heilloze weg is!

Lees hier het rapport van de UvA.